BRUGGE – De Emmaüsparochie omvat de vijf kerken gelegen in Sint-Andries en Sint-Michiels: Sint-Baafs, Sint-Andries, Sint-Godelieve, Sint-Michiel en Sint-Willibrord. Met het kerkenplan dat werd uitgewerkt is het de bedoeling om de vijf parochiekerken aan de eredienst te onttrekken en in de plaats daarvan een nieuwe kerk met bijhorende campus te bouwen. De campus omvat niet alleen de nieuwe parochiekerk maar daarbij ook ontmoetingsruimte, vergaderinfrastructuur en secretariaatsruimte. Er werd vastgesteld dat geen enkele van de bestaande kerken geschikt is om alle functies te realiseren die van de ene parochiekerk zal verwacht worden.

Uiteraard moet bij deze plannen ook de vraag worden gesteld wat er met de bestaande kerkgebouwen zal gebeuren. Een terechte vraag zo blijkt, want het antwoord op deze vraag is niet altijd even eenvoudig. Een herbestemming is sowieso pas mogelijk nadat het kerkgebouw door het Bisdom werd ontwijd.

“Kerken en dus ook de kerkgebouwen hebben altijd een sociale functie in de samenleving opgenomen. In Brugge was dat niet anders. Met het leeglopen van de kerken is het zo dat de capaciteit van deze historische gebouwen onbenut blijft. De herbestemming van onze kerken is dan ook geen onverwachte wending. Met respect voor het verleden, maar met toekomstvisie willen we opnieuw een sociale invulling geven aan onze kerken. Zodat ze weer deel uitmaken van ons dagelijks leven”, aldus Mercedes Van Volcem, schepen van eigendommen.

Met dit besluit van het College van Burgemeester en Schepenen werd een volgende stap gezet in het meer concreet maken van de plannen van de Emmaüsparochie. Hieronder een overzicht.

De kerk Sint-Willibrord

Dit kerkgebouw is eigendom van de kerkfabriek. De kerk is gelegen in de Keurvorst Karel Theodoorstraat, 2 te 8200 Sint-Andries, aan de kruising Torhoutse Steenweg en Expressweg.

Er is grote interesse van de aanpalende scholen om dit kerkgebouw te kopen, met name Onze Lieve Vrouw Hemelvaert en de basisschool in de Doornstraat. Beide scholen kampen namelijk met plaatsgebrek.

De stad onderschrijft de verkoop aan de aanpalende scholen aangezien dit tegemoet komt aan een actuele nood en past in het algemeen belang.

“Er is een dringende nood voor het Onze Lieve Vrouw Hemelvaert en de basisschool in de Doornstraat. Het is ideaal dus dat we op deze manier twee vliegen in één klap vangen: onze kerk krijgt een nieuwe sociale functie en de school is uit de nood geholpen qua capaciteit”, zegt Van Volcem.

De kerk Sint-Godelieve

Dit gebouw is eveneens eigendom van de kerkfabriek. De kerk is gelegen in de Sint-Michielslaan 35, te 8200 Brugge. De parochie van deze kerk ligt in de zuidoostelijke hoek van de gemeente Sint-Michiels en grenst aan Oostkamp (in het zuiden), aan de parochie Sint-Michiel (in het westen en het noorden) en aan Steenbrugge (in het oosten).

Hier heeft de stad zich er over uitgesproken zelf geïnteresseerd te zijn om dit kerkgebouw te kopen. De gemeentelijke basisschool ligt vlak naast de kerk en wordt eveneens geconfronteerd met plaatsgebrek.

De kerk Sint-Michiels

De kerk is gelegen in de Rijselstraat 67 te 8200 Brugge, in deelgemeente Sint Michiels en in het centrum hiervan. De kerkfabriek is eigenaar.

• De kerk ligt zeer centraal in de gemeente Sint-Michiels, vlak bij het gemeentehuis en maakt in die zin ten volle deel uit van het centrum van de gemeente.

Het gebouw is gelegen in de planologische bestemming “gemeenschapsvoorzieningen en aanverwante functies”. De Emmaüsparochie had de vraag gesteld of deze bestemming kon worden gewijzigd zodat ook residentiële en commerciële projectontwikkeling mogelijk zou zijn.

De stad is echter op dit verzoek niet ingegaan. De kerk heeft namelijk een grote stadslandschappelijke waarde en is een baken van het dorpscentrum. Sloop van dit gebouw is in elk geval uitgesloten.

Het gebouw dient behouden te worden en er moet gezocht worden naar een passende herbestemming met respect voor de (stads)landschappelijke waarde.

“De cultuurrijke achtergrond en historiek van onze stad laten we niet zomaar los. Het kerkgebouw slopen is dus uitgesloten voor ons als stadsbestuur. We blijven verder zoeken naar een nieuwe goede invulling van de kerk”, zegt de schepen.

De kerk Sint-Baafs

De Sint-Baafskerk is de hoofdkerk van de parochie Sint-Baafs van de deelgemeente 8200 Sint-Andries. De kerk is gelegen in de Sint-Baafskerkstraat nr 4 en is eigendom van de kerkfabriek. Het achterliggende perceel met de pastorie en het parkje is eigendom van de stad.

Hier zag de Emmaüsparochie graag de realisatie van een projectontwikkeling, samen met het deel dat eigendom is van de stad Brugge.

Wat betreft deze vraag is het standpunt van de stad eerder terughoudend. Sloop is in principe niet uitgesloten maar is maatschappelijk en sociaal moeilijk te verdedigen. Vandaar dat een sloop enkel toegelaten zal worden indien de vervangende nieuwbouw een zeer hoge architecturale en stedenbouwkundige heeft. De bouw van een louter residentieel project is hierbij in elk geval uitgesloten, maar eventueel wel een gemengd project op schaal van de buurt en met functies die passen in de buurt.

Het perceel van de stad, met het pleintje en de pastoriewoning moet sowieso behouden blijven en kan dus niet meegenomen worden bij een eventueel project.

De kerk Sint-Andries

Dit is het enige kerkgebouw dat eigendom is van de stad Brugge. Bovendien is het een beschermd monument dat zich bij een begraafplaats bevindt dat tevens werd beschermd als dorpsgezicht.

Na ontwijding komt deze kerk volledig terug in het patrimonium van de stad Brugge. Gelet op het beschermd karakter en de ligging naast het kerkhof zal de stad dit niet zomaar kunnen verkopen aan een private partij. Dit betekent dat de stad zelf een waardige invulling zal moeten geven aan dit gebouw. Dit kan bvb. een urnenkerk zijn (een plaats waar nabestaande afscheid kunnen nemen van de overledene) of bvb. een depotkerk (opslag en toegankelijk maken van religieus erfgoed).

De mogelijkheden van herbestemming zullen nog verder door de stad worden onderzocht.

“De kerk Sint-Andries is een pareltje als het gaat om historische waarde en is nota bene een beschermd monument. In die lijn zullen we verder onderzoeken met de stad wat de mogelijkheden zijn. Een waardevolle invulling in deze tijd ten dienste van onze Bruggelingen: daar kiezen we voor”, sluit Van Volcem af.