Eind oktober van vorig jaar keurde de Brugse gemeenteraad nog een derde aanpassing van het meerjarenplan goed, vandaag legt Van Volcem een positieve Brugse jaarrekening voor. Brugge is financieel gezond.

Brugge is financieel gezond. Het meerjarenplan is in evenwicht. De jaarrekening 2022 is beter dan gebudgetteerd (8 miljoen euro beter!) waardoor we een aantal miljoenen extra ruimte krijgen in het meerjarenplan. De schuldpositie is laag in vergelijking met andere centrumsteden en we investeren voor 382 miljoen euro deze legislatuur. Dat is een record aan investeringen sedert 1971.

Door verschillende crisissen loodsen

Als schepen van financiën had ik meer crisissen te verwerken in drie jaar dan in de hele naoorlogse Brugse geschiedenis.

De coronacrisis kostte ons ruw gerekend 41 miljoen euro en konden we goed opvangen doordat er ook letterlijk een lockdown was en quasi geen activiteit.

Maar de oorlog in Oekraïne en de daaruit voortvloeiende energiecrisis en inflatie hakken meer in op de begroting. In de derde aanpassing van het meerjarenplan hadden we hierop geanticipeerd door 6,5 miljoen extra budget te voorzien voor gas & elektriciteit in 2022 en 2023 en hebben we ook 10 miljoen euro gespaard in de exploitatiekosten. Meer bepaald door besparing op personeelskosten 6 miljoen euro en vier miljoen in alle departementen (3,5 procent) waar alle schepenen een inspanning deden. De meeste collega’s zijn zich bewust van de budgettaire inspanning. Collega Marechal van personeel is een redelijk persoon waar ik graag mee werk. Hij zoekt mee naar oplossingen.

Collega Esquenet zette ook haar beste beentje voor door energiezuinig te investeringen de afgelopen jaren. Er zijn enorme inspanningen geleverd waardoor we maar liefst 1.180 MWH bespaarden aan verwarming en 760 MWH aan verlichting. Ondanks het verledden en dimmen en doven van de openbare verlichting ogen de uitgaven voor nutsvoorzieningen toch bijna dubbel zo hoog als in 2021. Hopelijk zijn die woekerprijzen voorbij en kan de inflatie getemperd worden, maar we zien toch dat voedselprijzen blijven stijgen en dat is geen goede voorspelling.

Extra kosten Elektriciteit = +3,3 mio

2021: ± 3,2 mio

2022: ± 6,5 mio

Extra kost Gas = + 1,1 mio

2021: 1,2 mio

2022: 2,3 mio

Dalende energieprijzen

De dalende prijzen zijn uiteraard een meevaller, al liggen ze nog steeds veel hoger dan in 2019 bij de opmaak van het initieel meerjarenplan. We blijven alles monitoren en sturen de budgetten bij in functie van de economische context (inflatie, energieprijzen etc).

Besparingen door personeelstop en dimmen verlichting

Het invoeren van een personeelstop hielp ons 6 miljoen euro te besparen. Daarnaast leverden alle schepenen in hun respectievelijke departementen een extra inspanning waardoor nog eens 4 miljoen (3,5 procent) bespaard kon worden.

De afgelopen jaren deden we ook al enorme energiezuinige investeringen waardoor we maar liefst 1.180 MWH bespaarden op verwarming en 760 MWH op verlichting. Ondanks het verledden en dimmen en doven van de openbare verlichting ogen de uitgaven voor nutsvoorzieningen toch bijna dubbel zo hoog als in 2021.

Dimmen gebeurt bij verledding (binnenstad) in de rand wordt er gedoofd. Zodra alles verled is in de deelgemeenten gaan we daar ook dimmen in plaats van doven. Verledden is een kostenbesparing van de helft. Ondanks deze maatregelen blijft de kost 3,3 miljoen hoger. Hadden we dit niet gedaan was deze kost nóg een miljoen hoger.

Brugse spaarpot?

Vanuit de oppositie wordt geopperd dat de Brugse spaarpot nog slechts €4 bedraagt, terwijl dat ooit 131 miljoen zou zijn geweest. Dat klopt echter helemaal niet. Het is een goedkope kritiek. De stad had namelijk ook ooit een schuld van 200 miljoen euro op de jaarrekening.

Eind 2019 bedroeg dit spaarpotje 73,88 miljoen (en geen 131 miljoen euro dat is een foto moment van heel lang geleden en daar werd ook concertgebouw mee gebouwd), van de 73,88 miljoen euro die ik aantrof bij mijn start als schepen was trouwens 57,01 miljoen euro gereserveerd voor toekomstige uitgaven die al vastlagen (Xaverianen, Brusk, afbetaling bullet leningen etc). Eigenlijk bedroeg het spaarpotje dat vrij beschikbaar was dus maar een kleine 17 miljoen euro bij de start van het huidige meerjarenplan 2020-2025.

De afgelopen jaren werd er héél bewust niet geleend en hielden we geen kas aan omdat je negatieve rente moest betalen vanaf 250.000 euro op je geld. Daardoor werd de beleidskeuze gemaakt om de investeringen vooral met eigen middelen te financieren in plaats van deze middelen te potten en er negatieve rente op te betalen.

In 2022 hebben ik bij de eerste signalen van stijgende rentes meteen beslist om 2 bijkomende leningen aan te gaan ter waarde van 45 miljoen euro voor de toekomst. We hebben deze leningen kunnen aangaan tegen een lage rentevoet van 1,2% en 2,1%. Als we op vandaag een lening op 20 jaar zouden aangaan zou dit aan een tarief van bijna 3,5 à 4% zijn.

We hadden de tweede lening strikt gezien niet nodig maar we leenden toch met oog op de hogere renten. Zo hebben we eind 2022 een buffer van 40,5 miljoen euro aan liquide middelen op de jaarrekening en géén 4 euro zoals oppositie beweert. Ik krijg vaak pluimen van Geert Van Tieghem. Hij zou snoeien in de subsidies aan verenigingen, maar dat willen wij als stadsbestuur niet doen. Als ik vraag van wie hij de subsidies zou afnemen dan wordt het stil…. Een stad is een bedrijf die winst moet maken. Een stad moet investeren in mensen en kansen en vernieuwingen en investeringen en haar budget in evenwicht houden. Het stadsbestuur die niets doet, zal veel geld op de rekening hebben.

Als schepen heb ik ook lasten verlaagd voor de inwoners en bedrijven. De terrastaks in deelgemeenten hebben we gehalveerd, grotere terrassen in de binnenstad brengen meer namelijk meer op. De milieutaks werd ook meteen singlevriendelijk gemaakt en vanaf 2024 afgeschaft. Elk bedrijf betaalde geen taks op economische ruimte in 2022. Anderzijds hebben we in moeilijke tijden bijna alle tarieven voor de Bruggeling bevroren. We verhoogden ook de bijdrage op water niet en we bij heraanleg van straten nemen we de kost van gescheiden stelsel voor onze rekening via Aquario. Dit bespaart mensen veel kosten.

Wat met de verkoop van historisch patrimonium?

We verkochten in drie jaar voor 8 miljoen euro (de grootste verkoop was verkoop Huis Sebrechts voor 1,6 miljoen euro en stond al 13 jaar te koop), maar we investeerden ook in nieuwe aankopen voor 11 miljoen euro zoals site De Lijn in Assebroek, de aankoop van de gebouwen op de Vesten om de Vesten nog te versterken, de aankoop van de Metro site voor de brandweer, de aankoop van 2 ha in de Gulden Kamer voor uitbreiding van het sportpark en de aankoop van 2,8 ha in Sint-Kruis met oog op realisatie van park Steevens en veilig fietsverkeer, en de aankoop van 27 ha waarvan 7 ha bos in Male en uitbreiding van 26 ha in het Beisbroekbos. De stad verkoopt zaken die niet nuttig zijn (private woningen, leegstaande panden …) en niet bijdragen aan haar kerntaak: investeren in maatschappelijk relevante zaken.

Er wordt dus zeker niet verkocht om de eindjes aan elkaar te knopen. Wél om opnieuw te investeren zoals bijvoorbeeld in het Minnewater en het Belfort. Elke euro die we verkopen, investeren we opnieuw in veelvoud. Kijk maar naar de meer dan 382 miljoen euro investeringen uit het meerjarenplan.

Welke grote projecten staan nog op de agenda?

Behoudens onvoorziene omstandigheden en op voorwaarde dat de inflatie zich blijft stabiliseren zullen we alle voorziene werken ten uitvoer kunnen brengen. Het gaat bijvoorbeeld over BRUSK en het Huis van de Bruggeling. We zien wel vertraging door corona in de realisatie en ook alle kosten zijn geïndexeerd. Zowel de bouwkosten in gebouwen en openbare werken zijn veel hoger.

Wat met de renovatie Biekorf?

Dit project komt er. Door werkzaamheden aan het conservatorium (afgerond), werken aan de Vlamingstraat tot aan de ring (afgerond 1 september) én de werken aan BRUSK moest dit project eerder uitgesteld worden. De renovatie Biekorf zal wellicht niet meer in 2024 aangepakt worden. Wellicht wel in 2025 en 2026-2027. Het is een mooi stadsproject die ook past in Brugge culturele hoofdstad 2030. Met de Republiek, cinema Lumière, het Conservatorium en een leuk Jazz café is dat al een straat vol cultuur en muziek. De bibliotheek omtoveren tot een belevingsplek waar schrijvers, lezers en cultuurliefhebbers samenkomen op 100 meter van de markt zou een mooie realisatie zijn.  

Quid stadiondossier?

Het Jan Breydelstadion is dringend aan vernieuwing toe. Het zou echter gaan om een totaalrenovatie of nieuwbouw op dezelfde plek. Wij gaan dit als stad  niet doen. Dat mag ook niet. Zowel Club Brugge en ook Cercle Brugge zijn vermogend en professioneel genoeg om die uitdaging aan te gaan. We stellen wel de grond ter beschikking van Club Brugge aan marktconforme prijs. Zolang Cercle geen nieuw stadion heeft mag ze ook op Jan Breydelstadion blijven. Cercle Brugge kreeg immers veel middelen van de stad om haar jeugd te herlokaliseren op Gulden Kamer. Één ding is zeker: het is hoogtijd voor een nieuw stadion.

Ik zou zeer graag de bezwaarschrijvers overtuigen om hun verzet te staken en echt naar een constructieve oplossing te zoeken. Daarbij treed ik graag op als Go-Between om de partijen te verzoenen, maar er moet een wil zijn. Call me 0496166392 zou ik zeggen, ik kan goed luisteren en werk altijd naar een oplossing toe!

Jongeren aantrekken?

Tot slot hebben we ook écht nood aan meer jonge mensen in onze stad. Jonge mensen die hier werken en leven. Brugge is geliefd bij senioren en toeristen maar ook jonge mensen moeten het hier de place to be vinden. Het is ook belangrijk om financieel gezond te blijven en te kunnen groeien.

We kunnen stellen dat stad Brugge financieel gezond is. Dit lukt enkel maar door het financieel bewustzijn van de voltallige bestuursploeg en administratie. Er is een dubbel positief financieel evenwicht. De uitstaande schuld wordt van nabij gemonitord en is onder controle. We realiseren een prachtig exploitatieoverschot, veel beter dan verwacht. De combinatie van deze factoren laat ons ook toe om een heel ambitieus investeringsprogramma voor op te stellen en ook effectief te realiseren. Er staan nog heel wat mooie investeringen op stapel. We zetten ons in om Brugge nog mooier te maken en toekomstgericht te maken met respect voor ons erfgoed. De grote uitdagingen voor de toekomst zijn volgens mij het klimaat, digitalisering, de stadsvlucht en vergrijzing, de inflatie en de rente. Deze risico’s nemen we mee om ons beleid verder gestalte te geven.

Lees hier het artikel in de Krant Van West-Vlaanderen.

Bekijk hieronder mijn toelichting aan de Brugse Gemeenteraad.