ALGEMEEN
Vanaf wanneer zijn de maatregelen van toepassing?
Vanaf de middag van 18 maart tot en met 5 april (tot en met 3 april voor de scholen) zijn de maatregelen hieronder beschreven en deze uit het persbericht van de Eerste Minister van kracht. De situatie wordt op regelmatige tijdstippen geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie kunnen de maatregelen afgezwakt of versterkt worden.
Wat betekent de afkondiging van een federale fase voor de reeds genomen besluiten voor de lokale overheden?
Een federale fase betekent dat de gouverneurs en burgemeesters de algemene maatregelen moeten toepassen en hun voorgaande besluiten intrekken na de publicatie van het ministerieel besluit. Het ministerieel besluit en verdere verduidelijkingen volgen in de komende uren. Het doel is het harmoniseren van de maatregelen op het volledige Belgisch grondgebied.
Wat gebeurt er als men de regels niet naleeft?
Wanneer de federale maatregelen niet nageleefd worden (voorzien door het ministerieel besluit), zijn de sancties, voorzien in de artikels 182 en 187 van de wet op de civiele veiligheid van 15 mei 2007, van toepassing. De nadruk ligt op preventie, dialoog en burgerzin. De lokale overheden blijven bevoegd voor de openbare orde volgens artikel 135 §2 van de nieuwe gemeentewet, zonder evenwel in te gaan tegen de maatregelen of de geest van de maatregelen die op een hoger niveau werden genomen. De politiediensten zullen permanent controles uitvoeren om het strikt naleven van de maatregelen te verzekeren.
ZORG EN GEZONDHEID
Ondanks de algemene maatregelen met betrekking tot de social distancing, blijft de zorg voor hulpbehoevenden prioritair en moet die gegarandeerd blijven.
ZIEKENHUIZEN
Worden speciale maatregelen genomen in de ziekenhuizen?
De actieve fase van het ziekenhuisnoodplan werd geactiveerd vanaf 14 maart in alle ziekenhuizen. Alle consultaties, testen en geplande operaties werden geannuleerd. Enkel urgente en/of levensnoodzakelijke consultaties, onderzoeken en interventies mogen plaatsvinden. Alle noodzakelijke bestaande therapieën (chemo, dialyse, …) mogen voortgezet worden.
Worden bezoekers toegelaten in ziekenhuizen?
De bezoeken worden allemaal verboden behalve voor ouders van kinderen jonger dan 18 jaar en de naaste familie van patiënten in kritieke toestand of in palliatieve fase. Begeleiding bij noodzakelijke consultaties of onderzoeken dient te worden beperkt tot maximum één persoon.
Hoe zit het met de bevallingen? Zijn die nog steeds gepland in ziekenhuizen? Zo ja, onder welke voorwaarden?
Je zal uiteraard nog steeds kunnen bevallen in een ziekenhuis. Wel is je ziekenhuisverblijf best zo kort mogelijk. Dit wordt bepaald in overleg met je behandelende arts (gynaecoloog, pediater, eventueel anesthesist). Je partner mag bij de bevalling aanwezig zijn en enkel bezoek van je partner is toegestaan. Familiebezoek is niet meer toegestaan. Verder dien je de richtlijnen van het ziekenhuis te volgen.
Mogen industriële wasserettes die voornamelijk (bed)lakens van zorgcentra wassen openblijven?
Ja.
Mogen thuiszorgwinkels openblijven?
Ja, indien de zorg niet uitgesteld kan worden.
MEDISCH
Kunnen bloeddonatiecentra openblijven?
Ja, bloedinzamelingen dienen verder te gaan, mits inachtneming van de social distancing en de hygiënische maatregelen. Personen die ziek zijn, dienen zoals steeds te worden uitgesloten. Bloed geven is en blijft noodzakelijk en moet worden gestimuleerd maar weliswaar is het van belang dat de donor zich bewust blijft van de eigen gezondheidstoestand.
Is het vervoer van bloed, bloedproducten en medicijnen nog steeds toegelaten?
Ja, dit valt onder een essentiële verplaatsing.
Wie wordt momenteel getest?
De staalafnames zijn op dit moment voorzien voor twee categorieën van personen:
• Alle personen van wie de klinische toestand een hospitalisatie vereist en waarvan de behandelende geneesheer een vermoeden heeft van Covid-19.
• Elke gezondheidsmedewerker die voldoet aan de definitie van “mogelijk geval”, en die koorts heeft.
Gedetailleerde informatie met betrekking tot de procedure voor huisartsen is terug te vinden op de website van Sciensano: https://epidemio.wiv-isp.be/ID/Pages/2019-nCoV_procedures.aspx
Is er een risico op infectie door contact met verpakkingen?
Dit risico bestaat, maar is veel kleiner dan door rechtstreeks contact met een besmet persoon. Het coronavirus overleeft in ideale omstandigheden gemiddeld zo’n drie uur op gladde oppervlakken en materialen (zoals deurklinken, leuningen, tafels…). Op absorberend materiaal (zoals karton, papier, textiel…) kan het virus niet goed overleven. Het virus is zeer gevoelig voor uitdrogen, warmte en zonlicht. Wie virusdruppeltjes via de handen in de mond, neus of ogen binnenkrijgt, kan besmet raken met het virus. Het is belangrijk om regelmatig en grondig de handen te wassen na contact met oppervlakken en verpakkingen die door veel mensen worden aangeraakt.
WOONZORGCENTRA
Een ‘babbelbox’ in een inkomhal van het WZC? (een tijdelijk lokaal met een eigen buitendeur, waar in de wand een grote glasplaat is verwerkt en waarin een intercom-systeem is geïnstalleerd). Valt een verplaatsing van 1 of maximum 2 familieleden naar die babbelbox onder de noemer ‘verplaatsing om mensen in nood te helpen’?
Dit kan mits het desinfecteren van het glas na elk bezoek. Weliswaar is communicatie op afstand (telefonisch, video-oproep, …) meer aangeraden omwille van hygiënische redenen.
NIET-RESIDENTIËLE ZORG
Mogen diensten voor thuis- en familiale hulp doorgaan voor: ouderen, thuiszorg, personen met beperkingen, opvangtehuizen voor mishandelde vrouwen, voedselhulpbedeling, schuilplaatsen en nachtopvang voor mensen met sociale problemen, nachtopvang en coördinatiecentra voor thuiszorg en ondersteuning, …?
Ja.
Mogen persoonlijke assistenten voor personen met een handicap hun activiteiten voortzetten?
Ja, absoluut.
Zijn er specifieke maatregelen van toepassing voor het vervoer van personen met een handicap of met een beperkte mobiliteit?
Het belangrijkste is dat er geen nieuwe sociale mixen ontstaan. Het vervoer kan dus voortgaan maar er moet zoveel mogelijk over gewaakt worden dat dezelfde combinatie chauffeurs en personen met beperkte mobiliteit/handicap worden behouden, mits inachtneming van de social distancing maatregelen.
Wat met vrijwillig transport van mindervaliden en hulpbehoevenden?
Deze initiatieven mogen doorgaan, maar met slechts één persoon bovenop de chauffeur per traject.
Is bezoek toegelaten in woonzorgcentra of instellingen die bijvoorbeeld mindervalide personen met co-morbiditeit verzorgen?
Essentieel bezoek (mantelzorgers, …) wordt toegelaten om de bewoners niet totaal te isoleren.
Moeten thuisverpleegkundigen verder werken?
Ja, de thuiszorg blijft bestaan.
Zijn psychologen essentieel?
Ja.
Blijven callcenters voor mensen in nood (zelfmoord, huiselijk geweld, enz.) bereikbaar?
Ja, mits inachtneming van de social distancing maatregelen door de calltakers.
Wat met niet-dringende medische opsporingsonderzoeken?
Informeer u bij de organiserende instellingen en volg hun richtlijnen.
Moeten vaccinaties nog worden voortgezet?
Ja, absoluut. De stopzetting van vaccinaties op sommige plaatsen is van zeer tijdelijke aard. Deze worden zo snel mogelijk terug opgestart.
ZORG
Mogen thuiszorgwinkels openblijven ?
Ze mogen openen op afspraak en mits inachtneming van de social distancing maatregelen. Uitstelbare zorg of verkoop moet worden uitgesteld. In dit verband, wordt er rekening gehouden van de mogelijke kwetsbare situatie van de persoon.
Mogen opticiens en gehoorwinkels openblijven?
De winkel dient gesloten te worden en mag klanten enkel verhelpen bij noodgevallen, mits inachtneming van de social distancing maatregelen. Uitstelbare zorg of verkoop moet worden uitgesteld. Oogmetingen worden uitdrukkelijk afgeraden omwille van het risico op besmetting via het oogvocht.
Mogen kinesisten, osteopaten, podologen etc. hun activiteiten blijven uitoefenen?
Gezondheidszorgberoepen, zoals tandartsen, kinesitherapeuten, osteopaten, … mogen beoefend blijven worden, maar uitstelbare zorg dient te worden verdaagd.
Mogen schoonheidscentra (beautysalons, zonnecentra, …) openblijven?
Die zijn gesloten en schoonheidsspecialisten mogen hun diensten niet aan huis leveren.
Mogen tattooshops open zijn?
Neen, ze moeten sluiten.
Wat met wassalons?
De wassalons blijven open tijdens hun gebruikelijke openingsuren, mits inachtneming van de social distancing maatregelen en hygiënemaatregelen.
Hoe verloopt de medische opvang van zieke daklozen en personen die illegaal op openbaar domein samenhokken?
Zij zullen verzorgd worden via het OCMW. De opvangstructuren maken geen onderscheid tussen daklozen. Sommige mensen kunnen illegaal in het land verblijven. In Brussel is er een federaal centrum met 250 opvang- en verblijfplaatsen. Die structuur wordt beheerd door het Belgische Rode Kruis. Er is medische permanentie en sociale dienstverlening, de hygiëne wordt verzekerd en er worden maaltijden aangeboden. Daar worden indien nodig 15 insluitingsruimten voorzien.
In Wallonië wordt het daklozenbeheer geregeld door de minister van Gezondheid, met samenwerking van de Provinciegouverneurs en de plaatselijke autoriteiten. (https://morreale.wallonie.be/home/presse–actualites/publications/coronavirus–le-gouvernementde-wallonie-prend-des-mesures-de-soutien-supplementaires.publicationfull.html)
Brussels Gewest: Er werden dringende maatregelen beslist door de minister van Sociale Actie, Alain Maron https://coronavirus.brussels/index.php/2020/03/16/mesures-specifiques-a-destination-despersonnes-sans-abri/ zie ook: https://www.ama.be/coronavirus-etat-des-lieux-du-secteur-sansabri/?fbclid=IwAR2VUwE9gyXMzZmafO38uZBNHZhAp5ozoMTclxKRTwuQNfHu7Xv-wo0yhSA
In Vlaanderen: De overheden (Agentschap Zorg & Gezondheid) geven aanbevelingen aan de opvang- en verblijfdiensten voor daklozen. https://www.zorg-engezondheid.be/sites/default/files/atoms/files/200317_covid19_inloopcentra_opvang.pdf
Rekening houdend met de verschillende maatregelen beslist door de gewesten en het federale centrum, wordt op dit moment een tussenkomst van de civiele bescherming niet overwogen.
DIERENZORG
Mogen dierenartsen hun activiteiten verderzetten? Ja. Mogen dierenasielen openen?
Dierenasielen zijn gesloten. Bezoek is niet toegestaan. Adoptie en afstaan van dieren kan wel en enkel op afspraak en mits innachtneming van social distancing maatregelen. De opvang en essentiële verzorging van de dieren is cruciaal en dus toegelaten. Ook vrijwilligers mogen hieraan bijdragen.
Mogen dierenhotels openblijven?
Dierenhotels zijn open maar enkel voor mensen die nood hebben aan een essentiële opvang van het dier (bijvoorbeeld: overlijden van een dicht familielid, opname in het ziekenhuis, …).
Mogen dierencrematoria openblijven?
Ja, enkel op afspraak en mits inachtneming van de social distancing maatregelen.
Zijn dierenkapsalons geopend?
Neen, zij zijn gesloten.
Mogen eigenaars van dieren hun dieren blijven bezoeken en voederen?
Ja, mits inachtneming van de social distancing maatregelen.
HANDELSZAKEN, WINKELS EN MIDDENSTAND
Welke winkels blijven open?
Alle fysieke winkels en handelszaken zijn gesloten, met uitzondering van:
• voedingswinkels, met inbegrip van nachtwinkels (open tot 22u);
• dierenvoedingswinkels;
• apotheken;
• krantenwinkels;
• tankstations en de leveranciers van brandstoffen.
Welke zijn de specifieke maatregels voor winkels die openblijven?
Voor alle winkels geldt dat zij de nodige maatregelen moeten nemen om de social distancing maatregelen te respecteren en in het bijzonder het houden van de sociale afstand van 1.5 m tussen elke persoon.
Bovendien moet de toegang tot grote oppervlakten als volgt worden geregeld:
• één persoon per 10m² gedurende een maximale periode van 30 minuten;
• in de mate van het mogelijke wordt individueel gewinkeld.
Kan de wekelijkse rustdag voor voedingswinkels verplaatst worden?
De kleinhandelaars in voedingswaren moeten op hun wekelijkse rustdag gesloten blijven. Het MB van 23/3/2020 voorziet niet in een opheffing van de verplichting op wekelijkse rustdag. Ook nachtwinkels moeten hun wekelijkse rustdag respecteren.
Wat zijn de toegestane openingsuren voor de winkels die openblijven?
Het ministerieel besluit voorziet in een wijziging van de openingsuren. Voor de coronacrisis mochten winkels openblijven tot maximum 20 uur (en 21 uur op vrijdagavond). Nu mogen die winkels openblijven tot 22 uur. Nachtwinkels mogen open zijn tussen hun gebruikelijk openingsuur en 22 uur. Het College van Burgemeester en Schepenen kan voor bijzondere en voorbijgaande omstandigheden een afwijking van de openingsuren toelaten aan de vestigingseenheden gevestigd op het grondgebied van de gemeente of de stad. Dit dient te gebeuren op aanvraag van de betrokken handelaars en mag slechts voor maximaal 15 dagen per jaar.
Kan er een verplichting opgelegd worden om winkels open te houden?
Als de openbare orde of het algemeen belang dit vereist, kan de burgemeester de nodige politiemaatregelen bevelen, waaronder het openen van bedrijven.
Wat wordt er verstaan onder voedingswinkels?
Enkel winkels en horecazaken die in hoofdzaak levensmiddelen verkopen mogen geopend blijven, als:
• er geen verbruik ter plaatse is;
• en de nodige maatregelen genomen zijn om het verbruik ter plaatse te verhinderen;
• en men in staat is om social distancing tussen de klanten te organiseren.
Hieronder vallen voedingswinkels zoals bijvoorbeeld supermarkten, kruideniers, drankenhandelaars, bio- en hoevewinkels, slagers, bakkers, viswinkels, voedselbanken, … De verdeling van voeding via automaten blijft toegestaan.
Hoe zit het met gemengde winkels?
Het ministerieel besluit van 23/03/2020 geeft voedingswinkels, nachtwinkels en winkels voor dierenvoeding, toelating om open te blijven. Voedingswinkels (voor mens en dier) die als secundair product ook non-food aanbieden (bijvoorbeeld papierwaren) blijven geopend en mogen die papierwaren blijven verkopen. Ook slagerijen, bakkerijen, chocolatiers, ijsjeszaken, traiteurwinkels, wijnzaken en winkels waar alcoholhoudende dranken worden verkocht mogen openblijven, voor zover ze geen degustatie ter plaatse aanbieden. Winkels die voeding slechts als secundair product aanbieden, moeten sluiten. Alle andere winkels (kledingwinkels, elektrowinkels, doe-het-zelfzaken, tabakswinkels, papierwarenwinkels, parfumeries, drogisten, meubelwinkels, speelgoedwinkels, fotografen, carwash, …) zijn gesloten, maar deze winkels mogen indien mogelijk hun telefonische en onlineactiviteiten verderzetten als levering aan huis gegarandeerd kan worden. Afhalen in de winkel zelf (takeaway) mag niet. Winkels met basisvoorzieningen voor pasgeborenen mogen geopend blijven.
Welke andere maatregelen zijn voorzien om het hamsteren tegen te gaan?
E-commerce en afhalen aan afhaalpunten wordt gestimuleerd. Woekerprijzen kunnen worden gecommuniceerd op www.meldpunt.belgie.be/meldpunt/
Wat gebeurt er met de wettelijke garantie op consumptiegoederen?
Er is geen uitzondering op de gebruikelijke regels in dit soort situaties: de consument moet de verkoper zo snel mogelijk op de hoogte brengen van het gebrek (post, e-mail, …) en het niet nog erger maken. De consument zal dus kunnen aantonen dat het probleem zich in deze uitzonderlijke periode heeft voorgedaan en dat hij de nodige stappen heeft ondernomen om de verkoper op de hoogte te brengen, zoals vereist. Zelfs als hij de informatie niet heeft kunnen ontvangen vanwege een sluiting wegens het coronavirus, mag de verkoper zich niet kunnen beroepen op de overschrijding van de termijn om te weigeren in te grijpen. Vanaf dat moment wordt de garantieperiode in principe opgeschort totdat de verkoper een oplossing biedt (reparatie of vervanging).
Mogen vrijwilligers hun diensten aanbieden aan voedingszaken?
Vrijwilligers kunnen volgens de Vrijwilligerswet van 3 juli 2005 in principe alleen maar worden ingezet door organisaties die een onbaatzuchtige doelstelling nastreven. De Vrijwilligerswet laat niet toe om vrijwilligerswerk te verrichten voor commerciële bedrijven.
Wat met markten?
Markten zijn verboden, behalve de voedingskramen die nodig zijn voor de voedselvoorziening van de zones waar geen voedingszaken aanwezig zijn.
Mag een marktkramer aan huis verkopen?
Ja, thuislevering kan, mits inachtneming van de social distancing maatregelen.
Mogen diensten die aan huis leveren (Bpost, DHL …) blijven werken?
Ja, dit wordt zelfs gestimuleerd, mits inachtneming van de social distancing maatregelen. Afhalingen op officiële afhaalpunten zijn toegestaan.
Is de verkoop en levering aan professionelen toegelaten?
Ja, groothandelszaken mogen openblijven voor professionelen, mits inachtneming van de social distancing maatregelen. Verkoop in de winkel of op afstand, levering en afhaling in de winkel voor professionals zijn toegestaan, mits inachtneming van de social distancing maatregelen.
Mogen mobiele commerciële vertegenwoordigers zich blijven verplaatsen en werken aangezien werken op afstand in hun geval niet doenbaar is?
Nee, commerciële vertegenwoordigers mogen hun activiteiten niet voortzetten.
Is de verkoop van planten en bloemen toegelaten in winkels die voeding en dierenvoeding verkopen?
Winkels die voeding en dierenvoeding verkopen, mogen ook bloemen en planten aanbieden met inachtneming van de social distancing maatregelen. Handelszaken die enkel bloemen en planten verkopen blijven als ‘niet-essentiële’ handelszaken gesloten, al kunnen ze online wel actief zijn met levering aan huis.
Heb je vragen ivm de richtlijnen voor horeca, Economie, Werk, Vrije beroepen, Overheden, Recreatie, Gezin & Familie bekijk dan zeker ook de veelgestelde vragen via deze link: