BRUGGE – 29 klassengroepen met maar liefst 563 leerlingen ontdekken de paddenoverzet dit jaar. Enerzijds helpen ze de paddenoverzet begeleiden, maar ze leren ook heel wat over amfibieën. “Niets zo interessant als de natuur leren kennen in de praktijk”, klinkt het bij schepen van Openbaar Domein, Mercedes Van Volcem, “Het voorjaar mag dan misschien nog pril zijn, met temperaturen boven de 6 graden voelen de amfibieën al de lentekriebels en gaan ze op voortplantingstocht. De gevaren onderweg kunnen ze niet inschatten. Zo worden er sinds jaren al door heel wat vrijwilligers straten afgezet om de padden veilig over te zetten.”

Met temperaturen boven de 6 graden celsius en een regenbui voelen amfibieën de lente aankomen.  Vanuit hun winterschuilplaatsen in het bos, onder takkenhopen of een verdwaalde dakpan, trekken ze richting voortplantingswateren. Helaas ook zonder inzicht in de gevaren onderweg. Dat er gevaar dreigt, is duidelijk. Bruine kikkers, salamanders en padden worden gesmaakt door reiger, bunzing, egel, steenuil, marter, buizerd, ekster,… De honger na de winter is groot. Zelfs het feit dat de vrouwtjes in het voorjaar onverteerbaar zijn, doordat de duizenden eitjes die klaar zitten in hun buik bij contact met water gemeen opzwellen, beschermt de amfibieënmoeders niet.

“De lievelingskost zijn van heel wat roofdieren is echter niet het enige probleem waar de amfibieën mee te maken hebben. Ze hebben totaal geen inzicht in het mogelijke gevaar dat dreigt op een warme asfaltweg”, aldus de schepen, “ In tegendeel de bruine kikker en de paddenmannetjes zijn geneigd om op het warme asfalt op uitzicht te blijven staan. Ze willen zo snel mogelijk een partner beklimmen en vastgrijpen om samen de poel te bereiken. Ook de vrouwtjes nemen niet de kortste oversteek, maar brengen al gauw tot een half uur op de weg door.”

Gevaarlijke tocht

“Er zijn niet veel auto’s nodig om op een piekavond in de voorjaarstrek heel veel slachtoffers te maken.  De trekkracht van een wagen die aan grote snelheid passeert is genoeg om een dodelijke smak te veroorzaken”, legt Van Volcem uit. Ook moto’s en brommers rijden soms ongemerkt een salamander, kikker of pad plat.

“Die massasterfte wordt voorkomen door de oversteek te verhinderen. Door middel van een scherm langs de weg worden de amfibieën naar tunnels of emmers geleid. Vervolgens kunnen ze de straat ondergronds dwarsen, of worden ze door vrijwilligers naar de overkant gebracht”, gaat de schepen verder. Zo bereikt een groter aantal dieren de poel. Op grondgebied Brugge worden 3 overzetacties georganiseerd.  “Bij de Gemeneweidebeek staan de leerlingen van basisschool Paalbos paraat om de emmers te legen. In de Weidestraat vliegen de buurtbewoners er in. Langs de Zeeweg in Sint-Andries, monitoren een vaste groep vrijwilligers reeds meer dan 20 jaar de overzet. Een ongelooflijk toegewijde groep die zich inzet voor de padden”, stipt Van Volcem aan, “Laat ons duidelijk wezen: het werk van de vele vrijwilligers die jaarlijks een overzet- of raapactie houden is noodzakelijk. En niet alleen voor de amfibieën. De hele voedselcirculatie vaart er wel bij.”

Van de duizenden eitjes die afgezet worden, zullen slechts 2 of 3 kikkers uitgroeien tot geslachtsrijpheid en zich voortplanten. Het volledig ontbreken van broed- en ouderzorg, in combinatie de levenslange onveiligheid voor predatoren en het grote sterfgetal onder de wielen wordt gelukkig wat opgevangen door de hoge voortplantingscapaciteit.  Een volwassen bruine kikkervrouwtje zet tot 2500 eitjes af.

Activiteiten en kennismaking met amfibieën

Voor (klas)groepen werkte het Natuurcentrum een mooi aanbod uit. Enerzijds is er de mogelijkheid om op afspraak een overzetactie te bezoeken, te helpen met de overzet en een bezoek aan de poel te brengen. “Er is ook het kidslabo in het kasteel van Beisbroek die volledig ingericht is in het amfibieënthema. Het is steeds toegankelijk tijdens de openingsuren van het Natuurcentrum”, sluit Van Volcem af.

Meer info: +32 496 16 63 92 of schepen.vanvolcem@brugge.be