BRUSSEL- De gemiddelde sociale huurder in 2019 was een alleenstaande vrouw tussen de 50 en 59 die tussen de 1 en 5 jaar de sociale woning betrok. Dat blijkt uit de evolutie die die volksvertegenwoordiger Mercedes Van Volcem opvroeg bij Vlaams minister van Wonen, Matthias Diependaele van 2011 tot nu (tienjarige evolutie). Daaruit blijkt ook dat sinds 2011 er een verschuiving heeft plaatsgevonden van hoe lang die sociale huurder een sociale woning huurt. “Er is een evolutie van het aantal jaren dat sociale huurder hun woning betrekken.  Daarbij komt dat 3.921 sociale huurders minstens 50 procent meer dan de inkomensgrens voor de toewijzing van een sociale huurwoning verdienen. Dat is amper 3 procent van de zetelende huurder”, zegt Van Volcem.   Bijna 10000 mensen hebben vandaag een inkomen boven de oorspronkelijke inkomensgrens (6,5 procent) van de 150000 mensen die wonen in een sociale woning huurwoning. Een sociale huurder blijft langer in de sociale woning

In 2011 waren er 135.881 mensen die een sociale woning huurden: 65.768 mannen en 70.102 vrouwen. Eind 2019 is dat een kleine 10.000 mensen meer: 145.212. Ieder jaar stijgt het aantal sociale huurders, ook al zijn dat er niet veel.

“Wat wel opvallend is, is de aard van die huurder. In 2011 betrok de grootste groep sociale huurders minder dan een jaar hun sociale woning: 57.123 huurders. Blijkbaar waren er toen veel toewijzingen.   Nu ligt dat zwaartepunt op de categorie van een woningduur tussen de 1 en 5 jaar”, legt Van Volcem uit, “Meer nog: de categorieën van een woningduur 6 tot 10 jaar en 11 tot 20 jaar zijn ongeveer verdubbeld. Daar spreken we respectievelijk van 22.904 en 12.363 huurders in 2011, waar dat eind 2019 42.582 en 30.849 huurders zijn. De sociale huurders blijven dus sociale huurders. Weinig stromen uit.”

Sedert 2017 worden tijdelijke contracten afgesloten ingevolge nieuwe regelgeving, meer bepaald reeds meer dan  15000 contracten.  Pas na negen jaar zullen de eerste effecten van die doorstroming te zien zijn.

Jaar	Leeftijdscategorieën
Geslacht	0-19j	20-29j	30-39j	40-49j	50-59j	60-64j	65-69j	70-79j	80-89j	90j+	Eindtotaal
2011	64	6.220	15.764	25.514	29.624	13.950	11.898	20.302	11.321	1.224	135.881
Man	39	2.879	7.885	11.910	14.790	7.468	6.396	9.895	4.163	343	65.768
Vrouw	25	3.341	7.879	13.604	14.834	6.482	5.502	10.407	7.158	870	70.102
Geen gegevens										11	11
2012	199	5.968	15.747	25.529	30.207	14.373	12.874	20.271	11.561	1.334	138.063
Man	105	2.735	7.801	11.941	14.864	7.564	6.836	9.810	4.245	354	66.255
Vrouw	94	3.233	7.946	13.588	15.343	6.809	6.038	10.461	7.316	976	71.804
Geen gegevens										4	4
2013	407	5.715	15.655	24.948	30.459	14.733	13.390	20.173	11.525	1.395	138.400
Man	207	2.549	7.728	11.630	14.789	7.636	7.068	9.693	4.304	386	65.990
Vrouw	200	3.166	7.927	13.318	15.670	7.097	6.322	10.480	7.221	1.005	72.406
Geen gegevens										4	4
2014	277	5.610	15.869	24.477	30.714	15.127	13.957	20.450	11.672	1.490	139.643
Man	149	2.553	7.847	11.503	14.804	7.741	7.294	9.878	4.434	416	66.619
Vrouw	128	3.057	8.022	12.974	15.910	7.386	6.663	10.572	7.238	1.072	73.022
Geen gegevens										2	2
2015	163	5.677	16.080	24.157	30.871	15.532	14.637	20.740	11.738	1.532	141.127
Man	77	2.609	7.827	11.402	14.644	7.818	7.465	9.968	4.447	419	66.676
Vrouw	86	3.068	8.253	12.755	16.227	7.714	7.172	10.772	7.291	1.100	74.438
Geen gegevens										13	13
2016	131	5.683	16.359	24.153	31.030	16.169	14.722	21.486	11.791	1.647	143.171
Man	76	2.680	7.902	11.500	14.575	7.982	7.414	10.297	4.516	452	67.394
Vrouw	55	3.003	8.457	12.653	16.455	8.187	7.308	11.189	7.275	1.173	75.755
Geen gegevens										22	22
2017	146	5.510	16.323	23.883	31.102	16.324	15.010	22.005	11.882	1.845	144.030
Man	84	2.638	7.786	11.464	14.462	7.965	7.413	10.441	4.545	579	67.377
Vrouw	62	2.872	8.537	12.419	16.640	8.359	7.597	11.564	7.337	1.250	76.637
Geen gegevens										16	16
2018	142	5.280	16.465	23.658	30.911	16.576	15.372	22.399	11.963	1.939	144.705
Man	90	2.611	7.820	11.393	14.401	7.951	7.482	10.518	4.580	605	67.451
Vrouw	52	2.669	8.645	12.265	16.510	8.625	7.890	11.881	7.383	1.316	77.236
Geen gegevens										18	18
2019	142	5.076	16.267	23.438	30.911	16.654	15.604	23.024	12.017	2.079	145.212
Man	96	2.542	7.704	11.345	14.401	7.902	7.533	10.757	4.602	654	67.536
Vrouw	46	2.534	8.563	12.093	16.510	8.752	8.071	12.267	7.415	1.392	77.643
Geen gegevens										33	33

Alleenstaanden

De grootste groep van die sociale huurders zijn alleenstaanden zonder minderjarigen, meer bepaald: 69.028 huurders. Daarna volgt de groep samenwonenden zonder minderjarigen: 38.494.  Dus twee op drie sociale huurders is een gezin zonder minderjarige kinderen.

Jaar	2019	2018	2017	2016	2015	2014	2013	2012	2011
Gezinssamenstelling	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal
Alleenstaande zonder minderjarige	69.028	68.092	67.242	66.415	64.172	62.904	61.180	62.019	59.589
Alleenstaande met 1 minderjarige	6.175	6.237	6.265	6.218	6.057	5.968	5.972	6.196	6.266
Alleenstaande met 2 minderjarige	3.944	3.966	3.931	3.920	3.825	3.802	3.891	3.939	3.868
Alleenstaande met 3 minderjarige	1.461	1.475	1.453	1.371	1.351	1.384	1.348	1.341	1.280
Alleenstaande met 4 of meer minderjarige	3.742	3.667	3.590	3.422	3.212	3.096	3.035	2.959	2.827
Samenwonenden zonder minderjarige	38.494	38.475	38.810	38.763	37.895	38.076	38.022	39.190	38.951
Samenwonenden met 1 minderjarige	8.649	8.833	8.844	8.957	8.828	8.860	8.883	8.921	8.863
Samenwonenden met 2 minderjarige	7.156	7.142	7.183	7.232	7.084	7.054	7.092	7.026	6.839
Samenwonenden met 3 minderjarige	4.957	4.899	4.811	4.721	4.619	4.363	4.186	4.058	3.873
Samenwonenden met 4 of meer minderjarige	24	17	30	21	77	78	71	34	77
Geen gegevens	1.594	1.906	1.820	2.179	4.008	4.061	4.824	2.391	3.487

Leeftijd

De leeftijdsgroep 40-49 en 50-59 zijn het best vertegenwoordigd: samen vertegenwoordigen ze 54.349 van de sociale huurders. Ook de sociale huurders tussen 70 en 79 zijn duidelijk vertegenwoordigd met 23024 huurders.  De jongeren zijn het minst vertegenwoordigd in een sociale woning. Amper 5200 huurders onder de dertig jaar hebben een sociale huurwoningen.

Jaar	2019	2018	2017	2016	2015	2014	2013	2012	2011
Woonduur	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal	Aantal
<1 jaar	11.624	12.024	12.224	12.802	12.752	12.110	33.255	53.983	57.123
1-5 jaar	49.220	48.525	65.297	64.468	64.208	65.355	59.420	38.794	35.858
6-10 jaar	42.582	44.189	27.834	27.594	27.415	27.665	23.120	23.083	22.904
11-20 jaar	30.849	29.186	27.919	27.018	25.667	23.758	16.536	14.753	12.363
21-30 jaar	5.782	5.571	5.458	6.379	6.272	6.193	3.417	4.382	4.621
31-40 jaar	3.642	3.751	3.873	3.422	3.279	3.155	1.754	1.999	1.920
41-50 jaar	1.212	1.164	1.128	1.172	1.221	1.078	660	782	799
> 50 jaar	301	295	297	316	313	329	238	288	294

Inkomensgrens

Op de laatste dag van 2019 waren er 9.858 sociale huurders met een totaal gezinsinkomen dat hoger ligt dan de inkomensgrens voor de toewijzing van een sociale huurwoning in 2019. “Dat gaat om sociale huurders die een levenslang huurcontract afsloten voor 2017 en waar het inkomen geen permanente impact heeft op hun recht op een sociale woning of niet”, duidt Van Volcem.

3.921 van die sociale huurders verdienen tussen de 50 en 200 procent meer  dan die bepaalde inkomensgrens. “Dat wil zeggen dat sommige gezinnen dus tot drie keer en meer verdienen dan toen ze de sociale woning toegewezen kregen”, gaat de volksvertegenwoordiger verder, “Als we de onderverdeling van dichterbij bekijken gaat het om 2.131 sociale huurders die minstens 50 procent meer verdienden. 849 sociale huurder die minstens 100 procent meer verdienden. Daarna volgen twee segmenten die ministens 150 procent meer en 200 procent meer verdienen dan de inkomensgrens vooropgesteld in 2019. Die categorieën zijn respectievelijk goed voor 522 en 419 sociale huurders.”

Toewijzingen dalen

Opmerkelijk is ook dat het aantal toewijzingen daalt. “Ondanks veel beloften en bijbouwen kan men jaarlijks niet meer mensen helpen. Bovendien zijn drie kwart van de toewijzingen ook voor mensen die reeds een sociale woning bewonen en moeten verhuizen wegens afbraak of renovatie”, stelt Van Volcem. Concreet wil dat zeggen dat de vele middelen en inspanningen niet helpen en niet genoeg zijn voor de vele wachtenden op een sociale woning.

“Vandaag staan eveneel mensen op de wachtlijst als mensen die sociale huurder zijn, maar de doelgroep is eigenlijk nog veel groter dan de wachtlijst.  Slechts 25 procent van mensen die er recht op hebben schrijven zich in op de wachtlijst.  De reële wachtlijst op basis van inkomen is 300000 wachtenden”, aldus de volksvertegenwoordiger. 

“Tijd voor een nieuw verhaal waarbij men de middelen efficiënt inzet, de werkloosheidsval aangepakt wordt. De huisvestingsval bij huisprijsberekeningen en de huurpremie wegvalt als men aan de slag gaat. Een sociale woning moet vooral een tijdelijke oplossing zijn voor iedereen die gezond is en aan de slag kan”, zegt Van Volcem. 

Schaarse grond

Daarbij wonen meer dan 31000 mensen met een handicap in een sociale woning. “Voor mensen die een beperking hebben niet aan de slag kunnen en weinig inkomen hebben, mag de sociale woning levenslang zijn, idem voor gepensioneerden.  Wie tot de actieve bevolkingsgroep behoort en gezond is, is enkel tijdelijke hulp aangewezen. Geen langetermijncontract. Ik pleit ook voor meer inhuurname van panden in plaats van nieuwbouw. Nieuwbouw duurt te lang en de grond die de sociale huisvestingsmaatschappijen is schaars. Samen hebben die maatschappijen amper nog 1600 hectare grond.  Snel gerekend is dat ongeveer nog goed voor 48000 woningen. Nog 250000 tekort als we ooit die wachtlijsten willen wegwerken”, stelt Van Volcem sterk.