Drie scenario’s, één zekerheid: Simpel wordt het niet
Brond: Het Laatste Nieuws*, Di. 16 Mei 2017, Pagina 2
Er circuleren drie pistes om de registratierechten te moderniseren, en daarbij komt zelfs de woonbonus opnieuw in beeld. Wat vaststaat, is dat het kadastraal inkomen (KI) zijn impact op de koopbelasting zal verliezen.
Duur en niet altijd rechtvaardig: dat zijn de voornaamste kenmerken vande belasting op het kopen van een woning in Vlaanderen. Want of je nu 10% of 5% registratierechten betaalt, hangt af van het kadastraal inkomen van de woning en dat KI heeft in de loop der jaren de band met de realiteit wat verloren. Zo is het perfect mogelijk dat een villa in landelijk gebied een lager KI heeft dan een appartementje in de stad. Omdat een hervorming van het KI echter federale materie is, kondigde de regering-Bourgeois bij haar aantreden een hervorming van de koopbelasting aan. “We maken werk van een budgetneutrale vereenvoudiging van de registratierechten en herwerken de bestaande gunstmaatregelen naar een globaal lager tarief”, klonk het in het regeerakkoord. Vrij vertaald: we schrappen het klein beschrijf en landen
op een uniform tarief van pakweg 7%. Maar omdat er in dit geval winnaars en verliezers zijn en N-VA, CD&V en Open Vld elk hun eigen accenten willen leggen, zal de hervorming niet zó simpel in elkaar zitten. Uit een rondvraag binnen de meerderheid blijken een drietal scenario’s te bestaan. Het resultaat wordt mogelijk zelfs een combinatie.
Getrapt systeem
Dat niet langer het KI maar wel de aankoopprijs van de woning de basis zal vormen voor de registratierechten, staat vast. Daarover is er binnen de regering geen discussie meer. De kans is groot dat er een getrapt systeem met schijven in de plaats komt, zoals bij de personenbelasting. Open Vld-parlementslid Mercedes Van Volcemsuggereerde vorige week om bijvoorbeeld 5% te heffen op de eerste 200.000 euro en 10% op alles daarboven. Op een huis van 300.000 euro zou je dan 20.000 euro taksen betalen (6,6%). Op één van 400.000, 30.000 euro (7,5%). Bij dit systeem bestaat echter het gevaar dat het gefoefel stimuleert, waarbij een deel van de aankoopprijs onder tafel wordt betaald. CD&V hamert ook sterk op fiscale rechtvaardigheid voor kleine woningen. “Dat kan bijvoorbeeld door een voetvrijstelling in te bouwen op pakweg de eerste 50.000 euro”, klinkt het. Ook Open Vld en N-VA benadrukken dat jonge mensen en alleenstaanden een eigen woning moeten kunnen kopen.
Hoe energiezuiniger, hoe lager
Bevoegd minister Bart Tommelein (Open Vld) is erg gewonnen om de registratierechten
te koppelen aan energie-efficiëntie. Zo ging de Vlaamse regering ook al te werk bij de hervorming van de schenkbelastingen. Wie binnen de 5 jaar na het ontvangen van een schenking grondige isolatiewerken uitvoert, krijgt een verlaagd tarief. Tommelein is ook erg gewonnen voor een uitbreiding van het verlaagde btw-tarief van 6 procent, van renovatie naar hernieuwbouw. Maar Europa is daar niet happig op.
Kiezen: registratierechten óf woonbonus
Jong Vld haalde onlangs een oud voorstel vanzijn partij weer vanonder het stof: trek de woonbonus direct af van de registratierechten. De filosofie is simpel: waarom zadelt de overheid jonge mensen op met een gigantische fiscale drempel bij de aankoop als ze die gespreid over 20 of 25 jaar terugstort via de hypotheekaftrek? Een terechte verzuchting, volgens experts. Maar wel laat: de Vlaamse regering heeft de woonbonus immers al hervormd. Toch blijken N-VA en Open Vld niet ongevoelig voor het idee. Een piste zou kunnen zijn om kopers te laten kiezen: of lage registratierechten zonder woonbonus, of een hoge aankooptaks mét woonbonus. Bij CD&V wordt echter opgemerkt dat je de woonbonus geen twee keer in vijf jaar kan veranderen. Ook zijn er grote twijfels over de betaalbaarheid.
Minister Tommelein laat weten dat hij volop bezig is met berekeningen en dat de verlaging van de lasten voor de gezinswoning daarbij vooropstaat. “De hervorming zal pas in 2018 ingaan.”