In Beernem zijn een meisje en haar oma aan de dood ontsnapt, toen het plafond van hun sociale woning naar beneden donderde. Alle huisjes in de sociale woonwijk zijn ondertussen uit voorzorg gestut. De vrouw klaagde al een tijdje bij huisvestingsmaatschappij Vivendo, omdat volgens haar het bewuste plafond stevig door hing.  “De Vlaamse huisvestingsmaatschappijen trokken begin dit jaar nog aan de alarmbel. Ze waren op zoek naar 400 miljoen euro om dringende renovatieproblemen aan te pakken. De Vlaamse Regering schiet te kort om haar sociale patrimonium te onderhouden. Ze moeten de voorzitters van de sociale huisvestingsmaatschappijen responsabiliseren. Men kan niet uitsluiten dat dit nog gebeurt. Defauw is als voorzitter verantwoordelijk voor wat met de sociale woningen van Vivendo gebeurt.Een goed beheer betekent inzetten op tijdige renovatie” stelt Vlaams Parlementslid Mercedes Van Volcem(Open Vld). 

“Zo kan het niet verder. We moeten keuzes maken en inzetten op mensen die het nodig hebben. Nu wachten 92 000 mensen op een sociale woning en de helft van de inwoners van sociale woningen heeft een woning in slechte staat.”

“De Vlaamse regering wil 43 000 nieuwe sociale woningen bouwen tegen 2022 maar de renovatie van bestaande patrimonium laat volledig te wensen over. Er is in totaal 2,9 miljard euro nodig om de bestaande woningen te renoveren tegen 2020, zo bleek uit de patrimoniumenquête van de VMSW. De nieuw gebouwde woningen dienen dus vooral voor herhuisvesting van mensen uit woning die aan totaalrenovatie of sloop toe zijn. Zo wordt ook de wachtlijst steeds groter: vandaag zijn dat 92 000 mensen. De helft van de 142 000 sociale huurders leeft in een woning in gebrekkige staat. Een andere aanpak is noodzakelijk.”

Voorzitter Defauw verantwoordelijk

Vivendo heeft meer dan drie duizend sociale woningen in bezit. In een aantal wijken klagen bewoners over een gebrek aan dakisolatie, dubbele beglazing en elektrische verwarmingsketels van dertig jaar oud. De directie beloofde de reparaties dit jaar op te nemen in hun budget. Het appartementencomplex de Leeuwerik in Sint-Michiels dateert uit 1968. Vivendo onderzocht de mogelijkheid om het verouderde complex te laten slopen, maar dat kost te veel. Kleine reparaties volgden, enkele flats vertonen nog steeds ernstige gebreken. “Defauw is als voorzitter van de sociale huisvestingsmaatschappij verantwoordelijk. Een goed beheer betekent inzetten op tijdige renovatie. De slechte staat komt er niet in een dag.  Ook de leeuwerik is een groot probleem.” stelt Van Volcem.

Van Volcem pleit voor nieuwe recepten om de prangende problemen in de sociale huisvesting aan te pakken. Ze wil meer doorstroming van goede huurders naar de private markt. De nieuwe contracten voor sociale huurwoningen moeten tijdelijke contracten zijn in plaats van levenslang. Hierdoor kan men na verloop van tijd evalueren of de ondersteuning nog noodzakelijk is, en kan men mensen die het meer nodig hebben sneller helpen. Van Volcem wil ook dat de te renoveren woningen verkocht worden aan starters of zittende huurders. Zij kunnen deze dan laten renoveren én worden huiseigenaar, de beste dam tegen armoede. De huur die men nu betaalt, kan overeenkomen met een lening op 20 jaar.

Hoge energiefactuur voor sociale huurders

“Betaalbaar wonen voor de behoeftigen betekent ook een betaalbare energiefactuur. Door gebrek aan dakisolatie en dubbelglas betalen de bewoners een hogere energiefactuur. Door de verrekening van groenestroomcertificaten en getalm met betrekking tot oversubsidiëring zijn de sociaal zwakkeren dus driemaal getroffen. Tijd voor een nieuw sociaal huisvestingsbeleid, daadkracht en mét emancipering.” verduidelijkt de Open Vld-politica.

Andere beleidsaanpak

Het Vlaams parlementslid bepleit voor nieuwe contracten de tijdelijkheid van sociale huurcontracten, waarbij er meer rotatie ontstaat, zodat de lange wachtlijsten kunnen worden ingekort en op kortere termijn mensen kunnen worden geholpen (gemiddelde wachttijd is nu 970 dagen).

Een waardevol alternatief voor de stop van sociale woningbouw is het invoeren van een tijdelijke huurpremie voor mensen die het echt moeilijk hebben.  Ook het in huur nemen van private huurwoningen door sociale verhuurkantoren om door te verhuren aan de meest behoefden is een belangrijke peiler om de huidige problemen aan te pakken.

Van Volcem wil ook de zogenaamde huisvestingsval aanpakken. Als je een sociale woning huurt loont het zelden om te werken. Eens je meer verdient, moet je immers meer huur betalen. Het verkrijgen van een sociale woning moet gekoppeld worden aan een specifiek activeringstraject en aan een bepaalde termijn.  Een sociale woning is nu een structurele oplossing en dit is nodig voor zij die niet mee kunnen in de samenleving (arme gepensioneerden, zieken, …). Voor velen is het vaak een tijdelijke situatie en later hebben ze het beter door huwelijk, samenwonen, vinden van een job. Dit moet geëvalueerd worden.

 Om leegstand in de sociale woningbouw te vermijden moeten de te renoveren woningen worden verkocht aan starters (jonge mensen) en met de opbrengst moet men een huurpremie invoeren. Zo die je voor iedereen hetzelfde in dezelfde omstandigheden.  Er worden maximum 2000 huurwoningen op jaarbasis gebouwd en er moeten 24000 woningen een totaalrenovatie ondergaan, dit betekent dat je 12 jaar niemand nieuw kan helpen die op de wachtlijst staat.

Cijfers