Dit jaar reikt de Stad Brugge voor het eerst een ‘Monumentenprijs Brugge’ uit. De prijs van de vakjury gaat naar Chateaux Rougesse, gelegen op de Dudzeelse Steenweg 460. Met de Monumentenprijs wil de Stad Brugge dan weer haar bijzondere waardering tonen voor de grote bijdrage van particulieren aan de instandhouding en restauratie van ons bouwkundig erfgoed.

In het verleden werd reeds twee maal een architectuurprijs uitgereikt waarbij kwaliteitsvolle, moderne architectuur in de kijker werd gezet. Vijfentwintig kandidaten die hun erfgoedpand in de laatste vijf jaar restaureerden stelden zich kandidaat en werden opgenomen in de tentoonstelling.    

Er werd zowel een prijs vanwege het publiek als een prijs van een vakjury uitgereikt.

Het grootste deel van de kandidaten zijn particulieren die bijzonder grote inspanningen leveren, niet enkel financieel, om dergelijke restauratieprojecten te realiseren. Daarnaast verdienen ook instellingen zoals bijvoorbeeld het OCMW lof voor de blijvende inzet voor de vele godshuizen in de binnenstad. We zijn blij dat de stad met de subsidie Kunstige Herstelling deze initiatieven mee kan ondersteunen

“De Stad Brugge wild dan ook alle kandidaten uitdrukkelijk bedanken voor hun inzet om hun pand te restaureren en te onderhouden. Mede door jullie inzet is de stad Brugge geëvolueerd van een stad met veel leegstand en verkrotting naar een aangename en goed onderhouden stad waar de kankerplekken steeds meer verdwijnen.” stelt Van Volcem.

De kandidaten voor de Publieksprijs Monumentenprijs werden aan het publiek voorgesteld met een tentoonstelling die vanaf 29 oktober te bekijken was in de Communicatiedienst in het Brugse Vrije. Tot en met 7 december kon men er stemmen op zijn of haar favoriete project.
 
a de telling van de stemmen bleken drie projecten zeer in de smaak te vallen van het pbuliek:
Op de derde plaats, met méér dan 100 stemmen en meer dan 13% van het totale aantal stemmen, eindigde Sint-Walburgastraat 6 van de familie Gilté-Denolf Het gaat om een voormalige pastorie (Sint-Walburga) die smaakvol werd heringericht als eengezinswoning. De buitengevels en de interieurs werden maximaal behouden en met een stadssubsidie in de vergroeide vormgeving gerestaureerd.

De tweede plaats, met 15% van de stemmen, gaat naar het “huyzeken van plaisance” in de Annuntiatenstraat 101 van de familie Hardy-Janssens de Bishoven
Hun unieke tuinhuis is beschermd als monument en heeft haar oorsprong in de 17de eeuw. Het pand werd samen met de opmerkelijke interieurs zorgvuldig gerestaureerd en omgevormd tot een uitzonderlijk gastenverblijf.

Tot slot de winnaar van de Monumentenprijs Brugge 2010 van het publiek, met een grote voorsprong en meer dan 25% van het aantal stemmen: Hogeweg 6 van de familie De Laere-De Wulf.

“Villa Puerto Belgrano” werd genaamd naar een belangrijke havenstad dicht bij Buenos Aires en gebouwd in 1913 in een eclectische stijl naar het ontwerp van architect Julien Aers. De gehele façade was sterk verwaarloosd en werd door de nieuwe eigenaars met stadssubsidie gerestaureerd op basis van de oorspronkelijke bouwaanvraag en oud fotomateriaal. De restauratie gebeurde bijzonder verzorgd en met veel oog voor detail. De architect, dhr. Ronny D’Hespeel, en de belangrijkste aannemer, de bvba Vanspeybroeck, namen het grootste deel van het werken voor zich. Ook dank aan de overige betrokken aannemers, bvba Priem-de Brabander en Bouwsmederij Everaert.    

Voor de prijs van de vakjury. Onafhankelijk van de stemming van het publiek werd een vakjury samengesteld die de projecten beoordeelde op een aantal criteria: vakmanschap en kwaliteit, zowel in uitvoering als architectuur; duurzaamheid; herbestemming; impact,…

De jury kwam na uitvoerige beraadslaging unaniem tot een top 5 die zich duidelijk onderscheidden van de andere. De jury wenste deze vijf alle een eervolle vermelding te geven en als laureaat te bestempelen.

Daarnaast vond de jury het onmogelijk om panden die beschermd zijn als monument te vergelijken met panden die dat niet zijn. Enerzijds zijn het logischerwijze de meest uitzonderlijke gebouwen die beschermd zijn. Zij zijn verplicht om te voldoen aan strenge criteria maar krijgen daar ook uitgebreid subsidies voor. Anderzijds zijn vele niet-beschermde panden ook erg waardevol vanuit kunsthistorisch en stadslandschappelijk oogpunt. Bij deze panden is de rol van de eigenaar cruciaal: hij is het die er bewust moet voor kiezen om voor een correcte restauratie te gaan ook al vergt dit vele extra inspanningen.

De vakjury heeft er dan ook voor gekozen twee winnaars uit te roepen uit 5 laureaten. Eén beschermd monument en één niet-beschermd pand. Zij delen de prijs. 

Onder de niet-beschermde panden wordt als laureaat uitgeroepen op een tweede plaats: HOGEWEG 6.

De jury loofde de manier waarop de eigenaars dit eerder bescheiden pand bijzonder respectvol restaureerden. Er werd bijzonder nauwgezet en tot in het kleinste detail gewerkt op basis van oude foto’s en het oorspronkelijke bouwplan. Het gerestaureerde balkon, de dakkapel en de gereconstrueerde voordeur zijn hier de mooiste voorbeelden van. Dit toont de positieve ingesteldheid van de bouwheer naar de historische waarde van het pand toe. Bovendien is het pand erg beelbepalend en is het belangrijk dat ook panden buiten het stadscentrum met even veel zorg gerestaureerd worden.

Zij vielen reeds in de prijzen bij de publieksprijs. Dit toont dat ook het publiek kwaliteit weet te appreciëren.

Als winnaar in de categorie niet-beschermde panden koos de jury voor: LAUWERSTRAAT 21
 
De jury apprecieert hoe dit project twee facetten ‘monumentenzorg en nieuwe architectuur’ verzoent tot een project dat perfect in harmonie is. Enerzijds werd het historische hoofdvolume maximaal behouden en met veel respect en zorg gerestaureerd. Er werd op geen enkel vlak afbreuk gedaan aan de integriteit van het erfgoedpand, niet wat betreft het exterieur, maar ook niet in het interieur. De zorgvuldige detaillering van onder meer het nieuwe schrijnwerk, de dakkapellen en de gereconstrueerde bakgoot, gaf deze woning terug haar oorspronkelijke charme. Anderzijds werd een nieuwe strakke aanbouw gecreëerd met eens sterke architecturale uitstraling en met veel oog voor detail.  De restauratie en nieuwbouw zijn beide met uitermate veel zorg uitgevoerd en versterken mekaar. Zo werd op deze erg beeldbepalende plaats (het pand heeft als het ware alleen maar voorgevels) een bijzonder aangename woning gerealiseerd. Op die manier wordt voldaan aan de drie vooropgestelde criteria.

Binnen de categorie van de beschermde monumenten koos de jury voor twee laureaten. Enerzijds viel de keuze op: GENTHOF 33. De jury prijst de moed en volharding van de eigenaars om zich aan een pand in een dergelijke dramatische toestand te wagen. Quasi alles moest gereconstrueerd of zeer ingrijpend hersteld worden: vloeren, balkenlagen, dak, gevels,… Een grondig vooronderzoek leidde tot een echte voorbeeldrestauratie van interieur en exterieur (ook al zijn er vanwege de jury enkel bedenkingen wat betreft de nieuwe winkelpui). De combinatie van handelsruimte met woning op de bovenverdiepingen is een mooi voorbeeld van kwaliteitsvol wonen in een winkelstraat in de historische binnenstad. 
 
Anderzijds viel de keuze van tweede laureaat op:ANNUNTIATENSTRAAT 101
Dit uitzonderlijke monument onderging een geslaagde, conserverende restauratie op basis van een grondig interieuronderzoek. Lovenswaardig is het maximale respect waarmee de interieurs hersteld werden. De herbestemming tot gastenkamer is niet belastend voor het monument. Men zou zelfs kunnen stellen dat dit een passende terugkeer is naar de oorspronkelijke bestemming als ‘huyzeken van plaisance’. Eveneens opmerkelijk is de kwalitatieve omgevingsaanleg die het monument des te beter tot zijn recht laat komen.
 
Tot slot de winnaar van de prijs van de vakjury van de Monumentenprijs Brugge 2010:  DUDZEELSE STEENWEG 460 (Chateaux Rougesse). Net zoals bij het voorgaande project is de jury onder de indruk van de risicovolle onderneming van de eigenaars. Dit project was voor hun een grote sprong in het onbekende. Voorts wenst de jury ook de grote betrokkenheid van en de constructieve samenwerking met de architect expliciet te vernoemen. Na de noodzakelijke vooronderzoeken, werden een uitgewerkt dossier voorgelegd en na afloop zelfs een omstandig verslag van de restauratiewerken ingediend. De genomen restauratieopties zijn allen duidelijk gefundeerd. De herbestemming van het pand gebeurde zonder enige vorm van kwaliteitsverlies en maakt het gebouw toegankelijk voor het publiek. Voor praktische noden zoals toegankelijkheid en buitenruimte bij de woning werden telkens goed doordachte en discrete oplossingen uitgewerkt. Op het vakmanschap van de restauratie is niets aan te merken. Het gebouw heeft door zijn vernieuwde uitstraling een positieve impact op het landschap in de omgeving en op de volledige kasteelsite met aanpalende hoeve.  De momenteel aan gang zijnde restauratie en heraanleg van het park zal deze ingreep nog ondersteunen en bestendigen voor de toekomst.