BRUSSEL – Vlaams Parlementslid Van Volcem Mercedes vroeg de evolutie op van de leegstaande handelspanden in de centrumsteden van 2010 tot en met 2020 bij Minister Crevits. “De evolutie is heel verschillend”, stelt Van Volcem Mercedes die als schepen in de stad Brugge ook de  andere centrumsteden in hun evolutie opvolgt. “Elke centrumstad wil uiteraard ook handel drijven en een aantrekkelijke shoppingstad zijn voor haar bewoner en bezoeker. Het winkelgebeuren kent een ware revolutie door online verkoop, andere consumptiepatronen, corona die toeslaat bij winkeliers dat leidt tot een grote stock.”

Opvallend is dat Antwerpen, de grootste stad ook de stad met het meest leegstaande handelspanden is. Maar een belangrijke kanttekening is dat ze amper 39 leegstaande panden in de laatste tien jaar erbij kreeg. “Alle steden kennen meer leegstaande handelspanden maar de evolutie is niet van die aard om het op heden zorgwekkend te noemen”, stelt Van Volcem.

Gent kent de grootste stijging sedert 2010.  Ook Aalst kent vier maal zoveel leegstaande handelspanden in de laatste tien jaar.  Ook Kortrijk telt meer leegstaande handelspanden. Sint-Niklaas telt amper twee leegstaande handelspanden erbij. Oostende amper vijf leegstaande panden erbij.  

Mechelen is de uitzondering

Slechts één stad kent minder leegstand aan handelspanden dan tien jaar geleden, meer bepaald Mechelen die het als stad steeds op alle cijfers goed doet.

Beleving

Mercedes Van Volcem: “Ik ben ervan overtuigd dat steden hun kernen moeten ontwikkelen met veel ondergrondse parkings, leuke bovengrondse straten, shop-and go parkeerplaatsen en leuke pleinen. Als je makkelijk alles online kan bestellen dan moet het shopgebeuren een beleving zijn.”   De stad kan faciliteren en veel nieuwe initiatieven toelaten op het openbaar domein.  Ook gemende concepten zijn meer en meer aan de orde.

Verschraling

Een bijkomende problematiek is vaak ook de verschraling van het aanbod.  Leuven en Gent kennen een grote diversiteit aan winkels.  Toeristische steden evolueren vaak naar eenzelfde toeristisch aanbod en daar is sturing nodig.  “Een straat moet een afwisselend aanbod kunnen bieden. Eenzijdigheid van aanbod leidt tot een negatieve spiraal”, stelt Van Volcem duidelijk.

Kwalitatieve invulling

De invulling van de leegstaande panden zal dan ook een opdracht worden voor de steden. “Invulling zal niet een probleem zijn wel een kwalitatieve invulling.  Steden kunnen samen met de merken een wervend plan opmaken en faciliteren. De verhuurders kunnen in de centrumsteden best ook meewaken over de invulling van hun panden en zorgen voor startershuur zodat leuke zaken de weg vinden naar het centrum van stad.  Het verhaal van de stad na 2020 inzake shoppen en winkelen is een heuse opdracht voor heel wat stadsbesturen”, aldus Van Volcem.

Groot en divers aanbod

Leegstand op zich zegt iets, maar de invulling en het aanbod moeten ook bekeken worden.  “De shoppers worden veeleisend.  Op internet hebben ze een super groot en divers aanbod en alles wordt aan huis geleverd, bestellen doe je na de klassieke openingsuren en vaak uit de zetel. 

Shoppen in de stad moet dan ook meer bieden dan het internet.  Het samen winkelen, samen terrasjes doen, kunnen passen, genieten van unieke koffiezaakjes en een gezellige en groene en aangename en veilige sfeer met goedkopere parkeerplaatsen ondergronds en duurdere bovengronds en veel leuke en brede voetpaden, wandelroutes en fietsroutes”, sluit Vlaams Parlementslid Mercedes Van Volcem af.

Zowel in de toeristische sector als het shoppen wensen mensen variëteit. De stad zou daar de unieke bodem voor moeten zijn.  Flexibiliteit, vernieuwing, variëteir, visie en beleving en kwaliteit zullen dan ook de kernwoorden zijn in de toekomst.

Bijlage 1

Onderstaande tabel bevat een overzicht van de leegstaande

handelspanden in de centrumsteden:

leegstaande handelspanden  -centrumsteden
	2010	2015	2019	2020
Aalst	67	165	238	251
Gent (opvallend stijgend)	190	404	469	624
Sint-Niklaas	180	199	179	182
Oostende	196	177	193	201
Brugge	148	155	214	221
Roeselare	131	128	145	160
Kortrijk	162	268	255	282
Antwerpen	1.385	1.445	1.463	1.424
Turnhout	107	187	173	174
Mechelen (daler)	213	150	164	157
Leuven	193	161	177	208
Genk	157	225	194	209
Hasselt	180	287	247	261
Eenheid	Aantal
Bron	Locatus | provincies.incijfers.be