Vrijdag vond het Vlaamse Woonforum plaats met als thema ‘sociaal wonen’. Mercedes Van Volcem(Open Vld), Vlaams Parlementslid en lid van de commissie Energie, Woonbeleid en Stedelijk beleid roept de Vlaamse Regering nog maar eens op om het Woonbeleid op een ander leest te schoeien. “Het beleid dateert nog van vorige eeuw. Steeds maar sociale woningen bijbouwen om uiteindelijk vast te stellen dat er 3 miljard nodig is om het verouderd patrimonium te renoveren. En dat terwijl het woonbeleid ook nog met andere uitdagingen kampt: zoals de vergrijzing, de verstedelijking en de energierenovatie. Op geen enkel vlak gaat men doortastend te werk.” aldus Van Volcem.  Een studie van de KU Leuven gepresenteerd op het Woonforum toonde aan dat de kostprijs voor woningen per m² in België zeer laag is in vergelijking met vele andere landen. “We moeten kwaliteit nastreven en een prijsdaling van onze woningen vermijden, dat betekent immers een collectieve verarming van de 75% eigenaars.”

Eerder formuleerde Mercedes Van Volcem presenteerde een conceptnota ‘sociale huisvesting’ in het Vlaams parlement en formuleert voorstellen om de uitdagingen aan te pakken.

“Schaf de sociale koopwoningen af die jaarlijks worden gebouwd als er 250 000 mensen in dezelfde omstandigheden zijn. Die 600 die je jaarlijks realiseert zijn sociale lotto voor de toevallige gelukkigen. Dit is niet rechtvaardig voor de anderen. Ook de realisatie van de sociale huurwoningen is helemaal niet toereikend: met meer dan 90 000 mensen op de wachtlijst, zijn jaarlijks 2000 woningen realiseren een druppel op een hete plaat.”

Andere beleidsaanpak in de sociale huisvesting

Het Vlaams parlementslid bepleit voor nieuwe contracten de tijdelijkheid van sociale huurcontracten, waarbij er meer rotatie ontstaat, zodat de lange wachtlijsten kunnen worden ingekort en we op kortere termijn meer mensen kunnen helpen (de gemiddelde wachttijd is nu 970 dagen).

Een waardevol alternatief voor de stop van sociale woningbouw is het invoeren van een tijdelijke huurpremie voor mensen die het echt moeilijk hebben.  Ook het in huur nemen van private huurwoningen door sociale verhuurkantoren om door te verhuren aan de meest behoefden is een belangrijke pijler om de huidige problemen aan te pakken.

Van Volcem wil ook de huisvestingsval aanpakken. Als je een sociale woning huurt loont het zelden om te werken. Eens je meer verdient, moet je immers meer huur betalen. Het verkrijgen van een sociale woning moet gekoppeld worden aan een specifiek activeringstraject en aan een bepaalde termijn.  Een sociale woning is nu een structurele oplossing en dit is nodig voor zij die niet mee kunnen in de samenleving (arme gepensioneerden, zieken, …). Voor velen is het vaak een tijdelijke situatie en later hebben ze het beter door huwelijk, samenwonen, vinden van een job. Dit moet geëvalueerd worden.

Om leegstand in de sociale woningbouw te vermijden moeten de te renoveren woningen worden verkocht aan inzittende huurders en jonge starters. Met die opbrengst moet men een huurpremie invoeren. Zo die je voor iedereen hetzelfde in dezelfde omstandigheden.

“De Vlaamse huisvestingsmaatschappijen trokken begin dit jaar nog aan de alarmbel. Ze waren op zoek naar 400 miljoen euro om dringende renovatieproblemen aan te pakken. De Vlaamse Regering schiet te kort om haar sociale patrimonium te onderhouden. Een goed beheer betekent inzetten op tijdige renovatie. We moeten keuzes maken en inzetten op mensen die het nodig hebben. Nu wachten 92 000 mensen op een sociale woning en de helft van de inwoners van sociale woningen heeft een woning in slechte staat.”

Prijsdaling woningen vermijden

Op het woonforum schetste een studie van de KU Leuven dat de prijs van woningen in België per m² een pak lager ligt dan vele buurlanden. Nederland is bijna dubbel zo duur.

 “Het Vlinderakkoord heeft ervoor gezorgd dat wonen in 2014 een volledig Vlaamse bevoegdheid wordt. Een historische kans die het Vlaamse bestuurniveau in geen geval mag missen om echt te hervormen.”
“We moeten zeker vermijden dat de prijzen van woningen dalen. Het woonbeleid en de ruimtelijke ordening moeten omzichtig omspringen met nieuwe maatregelen die de woningmarkt kunnen treffen, zoals die het geval kunnen zijn na de regionalisering van de woonbonus” stelt Van Volcem. “Een prijsdaling treft 75 procent van de Vlaming en zou zorgen voor collectieve verarming en wantrouwen. Dit hebben we echt niet nodig. Het huis is de laatste zekerheid. Het woonbeleid en de ruimtelijke ordening beleid moet zeer doordacht gevoerd worden. Geen overaanbod creëren, wel maatregelen voor starters. De Vlaamse Regering moet de woonbonus voortzetten en niet afbouwen want dit zorgde voor crisis op vastgoedmarkt in Nederland. Een prijsstijging die net de inflatie overstijgt is goed en geeft vertrouwen wat leidt tot investeringen.”