BRUSSEL – Het woonbeleid in Vlaanderen is erop gericht het netto aanbod in steden te vergroten, maar de uitbreiding zal vooral ook rond de steden moeten gebeuren.

De uitdagingen op de woningmarkt zijn groot. We kregen de afgelopen twee jaar te maken met stijgende vastgoedprijzen, schaarste op de grondstoffenmarkt en toenemende energiekosten. Maar ook verschillende demografische trends lijken de druk op het woonbeleid mee op te voeren (migratie, vergrijzing, mensen blijven langer in hun huis, …).  

In Vlaanderen is er tegen 2040 nood aan 300.000 extra woningen. De uitbreiding van het woningaanbod zal vooral ook rond de steden moeten gebeuren. De stadsgrenzen zijn ruimtelijk artificieel. Een woonzone in de regio (niet de stad) moet het aanbod verhogen.

Op het partijcongres Liberaal Vuur van Open Vld dit weekend leg ik een reeks woonvoorstellen op tafel. Die moeten niet alleen zorgen dat er voldoende woningen bijkomen, maar ook dat die woningen kwaliteitsvol en betaalbaar zijn.

We moeten de barrière voor jonge mensen om een woning te kopen zo laag mogelijk houden, en er moeten ook meer betaalbare huurwoningen op de markt komen. Daarom is belasting op huur uit den boze. Wie huur wil belasten, zal ook de huurder treffen want dan gaat de huur omhoog. Wie investeert in verhuurwoningen moet net gestimuleerd worden, want zij zetten hun kapitaal in voor de woonnood. In drie centrumsteden alleen al tellen we 50 procent huurders.

Vorig jaar haalde de Vlaamse Overheid 3 miljard euro aan inkomsten uit registratierechten uit vastgoed. Dat was 750 miljoen euro meer dan voorzien. Er is dus financiële ruimte om iets te doen.

Onderzoek

In een studie naar de evolutie van wonen in Vlaanderen analyseer ik de woonmarkt in de dertien centrumsteden tussen 2011 en 2021. Ik werp er onder meer een blik op volgende factoren:

1. De bevolkingsaangroei in de centrumsteden, de woningvoorraad (bijbouwen), de extra huishoudens en de prijsevolutie
2. De inkomens in de steden (die ook de betaalbaarheid bepaalt)
3. De eigendomsgraad in de steden
4. De oppervlakte van woningen en appartementen zijn gedaald
5. Daarnaast werd ook een blik geworpen op de duurzaamheid van woningen, de evolutie van het aantal bouwvergunningen en de eigenaarsgraad per centrumstad.

Provincie Antwerpen

Het woningbestand stijgt in Antwerpen (+10%), Mechelen (+7) en Turnhout (+14%). Voor Vlaanderen ligt dit op 11%. Alleen is er ook een bevolkingsgroei. Het woningaanbod houdt onvoldoende tred met de bevolkingsgroei en nog minder met de groei aan alleenstaanden en huishoudens van twee personen. Gevolg is dat woningen steeds duurder worden. Zich een woning verschaffen, dreigt voor steeds meer mensen onbetaalbaar te worden. De gemiddelde individuele inkomens zijn in geen enkele Antwerpse centrumstad hoger dan het Vlaams gemiddelde inkomen. In Antwerpen ligt die zelfs lager dan in Mechelen en Turnhout.

Het artikel over woonbeleid in Antwerpse centrumsteden vind je hier.