Ondanks een geldend moratorium tot 2028 op de verkoop van sociale woningen in Vlaanderen, zou sociale huisvestingsmaatschappij de Volkshaard in Gent een aantal van zijn sociale units verkocht hebben. De problematiek rond een té trage stijging van het sociale aanbod sleept echter al langer aan.
Zo’n 185.000 mensen wachten op een sociale woning. Er staan méér kandidaten op de wachtlijst dan er sociale huurwoningen zijn. Het sociaal woonbeleid moet dringend bijgestuurd worden en de private huurmarkt moet hier actiever betrokken worden.
De Vlaamse Regering is in gesprek met Stad Gent en Universiteit Gent om mobiele woonunits permanent te herbestemmen naar studentenhuisvesting. Ik vroeg de minister naar de stand van zaken rond dit overleg.
Gent realiseert een derde nooddorp in Vlaanderen voor Oekraïners op de vlucht van oorlog. Hiervoor besliste de Vlaamse Regering op 25 november mobiele woonunits in te zetten die nadien herbestemd kunnen worden. “Een duurzaam investeringsmodel gericht op maximale benutting”, zo stelt minister Diependaele als antwoord op mijn vraag.
Om ontheemde Oekraïners tijdelijk op te vangen, zal de VMSW de mobiele woonunits aankopen. Deze aanpak verschilt van de aanpak in andere nooddorpen waar de woonunits worden gehuurd. Na de opvang van ontheemde Oekraïners zullen woonunits dus worden verplaatst en aangewend worden in functie van lokale noden. In Gent zijn de gesprekken met de stakeholders reeds opgestart om lokale nood aan studentenhuisvesting vorm te geven.
De minister organiseerde reeds twee denkdagen om de problematiek met de stakeholders te bespreken. Daaruit vloeit een nieuwe focusgroep die deze maand samenkomt. Zij zullen concrete beleidsaanbevelingen doen.
De Vlaamse Regering verhoogt in 2023 voor het eerst in tien jaar het onderhoudsbudget voor het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV). Een groot deel van het extra budget, 23 miljoen euro in totaal, gaat naar het onderhoud van fietspaden.
Wegbeheerders hebben de taak om door een goede infrastructuur de oorzaak van ongevallen weg te nemen of te beperken. Verwaarlozing van de infrastructuur kan een gevoel van onveiligheid creëren en versterken.
Gelet op het toenemend aantal fietsers op onze wegen is dit extra budget dus een goede zaak. Daarenboven heeft de Vlaamse Regering de ambitie om de verkeersveiligheid en -leefbaarheid te verhogen. Het onderhoudsbudget voor het Agentschap Wegen en Verkeer in 2023 komt nu in totaal op 181 miljoen euro te staan.
Ik vroeg de minister naar welke specifieke onderhoudswerken het extra budget gaat. De tabel hieronder biedt antwoord.
Waar het extra onderhoud precies zal uitgevoerd worden, is nog geen uitgemaakte zaak.
op 18 november koos de Vlaamse Regering voor de doorstart van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Ventilus. De keuze voor een boven- of ondergronds tracé zorgde voor veel ophef. Na de rapporten van Guy Vloebergh en professor Westermann onderschrijven alle Vlaamse Regeringspartijen de conclusie dat het Ventilusproject een bovengronds traject wordt. In een schriftelijke vraag aan minister Demir vroeg ik naar de kostprijs hiervan.
“De kost zal afhankelijk zijn van het uiteindelijke tracé dat door de Vlaamse Regering zal worden beslist. Het is op dit moment nog te vroeg om een inschatting te maken van de totale kost”, liet minister Demir weten. Voorlopig werkt een planteam aan de uitwerking van een voorkeurstracé. Deze zal op zijn beurt aan de Vlaamse Regering worden voorgesteld. Het voorkeurstracé van Ventilus krijgt vorm op basis van effectenstudies (MER), de maatschappelijke kosten-baten analyse (MKBA) en het ruimtelijk veiligheidsrapport (RVR).
Alvorens men in dit project tot een realisatie zal overgaan, staat er nog een lange procedurele weg op de agenda. Op de vraag of een versoepeling van het vergunningenbeleid hier aan de orde is, liet minister Demir mij weten dat ze hier momenteel geen reden toe ziet. De focus zal eerst liggen op het bepalen van een voorkeurstracé en het vinden van draagvlak hiervoor.
Vlaams minister van Energie Zuhal Demir lijkt niet meteen gewonnen voor een energieweerbericht, een weerbericht met daarin informatie en tips over het energieverbruik. Dat blijkt uit haar antwoord op mijn schriftelijke vraag. In sommige landen bestaat er al zo’n energieweerbericht. In haar antwoord stelt de minister echter dat het voor haar “voorbarig is om sensibilisering via het weernieuws te voorzien”.
In mijn vraag verwijs ik naar een aantal buitenlandse voorbeelden. Zo bestaat er in Nederland sinds kort het wekelijkse energieweerbericht, een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE). In dat energieweerbericht worden energiebesparingstips gekoppeld aan informatie over het potentieel aan wind- en zonneenergie op bepaalde dagen. De achterliggende bedoeling is om mensen bewuster en slimmer te laten omspringen met hun energieverbruik. Op die manier kan het gasverbruik ook dalen.
In Frankrijk bestaat dit initiatief al sinds 2020. Daar kan men per uur zien of het al dan niet interessant is om energie te verbruiken. Het gebruik van een ‘energiekaart’ wijst er op de regionale weersverschillen.
Maar Vlaams minister van Energie Zuhal Demir staat niet meteen te springen om het idee in Vlaanderen te kopiëren. Zo is het Franse systeem volgens haar er vooral op gericht “om tijdig alarm te slaan als de bevoorradingszekerheid in het gedrang komt”. Het Nederlandse initiatief noemt Demir “op zich zeer waardevol”, maar het aantal kijkers is daar op enkele weken tijd ook fors gedaald. “Als we datzelfde verloop in Vlaanderen mogen verwachten, lijkt het mij beter om op alternatieven in te zetten”, luidt het bij Demir.
De N-VA-minister wil wel verder bekijken hoe het bestaande instrument van de stroomvoorspeller – de tool die in kaart brengt hoeveel stroom er op een bepaald opgewekt wordt en wat de verwachtingen zijn – “sensibiliserend kan ingezet worden met aandacht voor flexibiliteit voor het net”. Maar het is volgens haar “voorbarig om de sensibilisering via het weernieuws te voorzien”.
Binnenkort ligt een algemeen verbod op lachgas op de federale regeringstafel. Dat werd zopas aangekondigd in de Kamer.
Zopas kondigde minister van Mobiliteit Georges Gilkinet in de Kamer aan een algemeen verbod op lachgas op de regeringstafel te leggen. De aanleiding hiervoor is de ban op het roesmiddel die in Nederland op 1 januari ingaat.
In 2020 stelde ik deze problematiek tijdens de commissie in het Vlaams Parlement aan de kaak. Ik vroeg de minister hierover samen te zitten met haar collega’s van het federale niveau om op die manier snel tot maatregelen te komen. In 2021 herhaalde ik mijn oproep aan de minister.
Het gebruik van lachgas is de laatste jaren enorm toegenomen, vooral bij jongeren. Rijden onder invloed is één van de belangrijkste oorzaken van verkeersongevallen. Niet enkel alcohol is de boosdoener. Ook medicatie en drugs beïnvloeden het rijgedrag sterk. Volgens VIAS-institute zou 1 op 7 Belgische bestuurders tussen 18 en 34 jaar minimaal één keer per maand onder invloed van lachgas met de wagen rijden. Bij de jonge mannelijke bestuurders is dit zelfs 1 op 5 in Vlaanderen. Hier moet snel paal en perk aan gesteld worden.
Vind hier mijn eerste vraag om uitleg aan minister uit 2020.
Vlaamse binnenschepen mogen nu ook rechtstreeks van Zeebrugge naar Nederlandse havens varen. Dat zal de containerafvoer richting het binnenland van Europa verder versoepelen. Op 5 december tekenden de Belgische en Nederlandse Regeringen hierover een akkoord.
Vóór dit akkoord moesten binnenschepen vanuit Zeebrugge eerst een andere Belgische havens aanvaren, zoals de haven van Antwerpen, wat een rem was op de efficiëntie van het transport. Slechts één waterweg maakt de verbinding met het hinterland mogelijk: het Boudewijnkanaal dat in Brugge overgaat in het Kanaal Gent-Brugge. Enkel binnenschepen met beperkte capaciteit zijn hiertoe in staat. De passage aan de dampoortsluis is een bottleneck gebleken.
Als lid van het havenbestuur van de recent gefuseerdePort of Antwerp-Bruges én schepen in Brugge, kan ik dit akkoord enkel maar toejuichen. De nieuwe vaarroute zal vrachtwagens van de weg halen, maar ook de leefbaarheid van onze stad verbeteren. De bruggen rond de Brugse ring zullen minder openen en de mobiliteit rond de ring zal erop vooruitgaan.
Estuaire schepen
Het varen via het achterland is een stevige omweg. De kortste weg naar de binnenhaven van Duisburg verloopt echter via de Westerschelde tot in Harsweert op Walcheren en dan naar de Rijn in Dordrecht. Dit is nu dus ook mogelijk voor Vlaamse binnenschepen. Daarvoor moeten ze echter 20 kilometer op de Noordzee tot aan de monding van de Westerschelde kunnen varen. De meeste binnenschepen zijn niet voorzien op de hoge golven van de Noordzee. Daarvoor heb je schepen nodig met een hogere zijboord, zodat ze tegen de golfslag beter beschermd zijn. Ook extra verstevigingen aan de boeg en veiligheidsmaatregelen zijn nodig. Estuaire schepen zijn hiervoor de oplossing en kunnen die 20 kilometer perfect overbruggen!
Tijdens de commissie in het Vlaams Parlement lichtte de minister haar investeringsplannen voor 2023 toe. 2,3 miljard euro maakt de Vlaamse Regering vrij om te investeren in 815 projecten. Ook de nieuwe Steenbruggebrug kreeg een plaatsje in de investeringsplannen.
Jaarlijks worden de investeringen in het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) gebundeld in het geïntegreerd investeringsprogramma of GIP. Dat GIP geeft een overzicht van alle investeringen en de grote infrastructuurwerken voor vracht- en personenverkeer, openbaar vervoer, fietsen, binnenvaart en waterbeheersing.
Voor komend jaar maakt de Vlaamse Regering 2,3 miljard euro vrij om te investeren in mobiliteit en openbare werken. Dat maakte Vlaams minister Peeters bekend tijdens de commissie in het Vlaams Parlement. Fiets, verkeersveiligheid en duurzaamheid staan centraal bij deze investeringen.
Als schepen van financiën en openbaar domein volg ik de begrotingsgesprekken met extra aandacht. Het is altijd belangrijk te weten waaraan de voorziene budgetten besteed zullen worden. Tenslotte plaats ik al langer Brugse dossiers op de Vlaamse agenda.
De grootste hap uit het budget gaat naar het Agentschap Wegen & Verkeer (AWV). Met ongeveer 738 miljoen euro aan middelen zullen komend jaar zo’n 488 projecten uitgevoerd worden. Het departement Mobiliteit en Openbare werken volgt met een budget van 526 miljoen euro en ook de Vlaamse Waterweg zal in 2023 zijn schouders kunnen zetten onder 101 projecten met zo’n 325 miljoen euro aan middelen.
Vlaamse steun voor Brugse projecten
Ook enkele Brugse projecten zijn opgenomen in het investeringsplan van de Vlaamse Regering. De nieuwe Steenbruggebrug staat al langer op de agenda, maar nu wordt ook effectief budget voorzien. De omgevingsvergunningen worden bijna ingediend en dan is het belangrijk om snel te kunnen schakelen. Hier ben ik uiteraard erg blij mee.
Naast de Steenbruggebrug wordt ook budget vrijgemaakt voor het complexe project van de nieuwe zeesluis in Zeebrugge en de werkzaamheden aan de stationsbuurt (R30). Respectievelijk 24,2 miljoen euro en 16,7 miljoen euro staan hiervoor ingeschreven. Verder is er ook nog studiebudget voor diverse verkeersstudies in Brugge waaronder de ondertunneling van ’t Zand en de Bloedput. Ik ijver al jaren voor een aanpak van die zone.
De gemiddelde huurprijs voor een sociale woning is vandaag 334 euro per maand. Op de private markt is dat 800 euro. De 182.000 kandidaat-huurders op de wachtlijst voor een sociale woning voldoen echter aan dezelfde inkomensvoorwaarden als sociale huurders, maar zijn genoodzaakt zich op de private markt te begeven. Dit betekent dus een voordeel van ongeveer 500 euro per maand voor de 146.000 sociale huurders tegenover de 182.000 wachtenden.
Die discrepantie is té groot. Het geven van een voordeel aan 146.000 sociale huurders, maar niet aan 182.000 wachtende kandidaat-huurders, met dezelfde inkomensvoorwaarden, krijg je aan niemand uitgelegd. Ik pleit ervoor om zowel de wachtenden op een sociale woning als de sociale huurders op dezelfde manier te behandelen.
Een huurbonus zou bijvoorbeeld juister zijn. Daarenboven wordt werken hiermee gestimuleerd. De huurbonus laat mensen tijdelijk een deel van de huurprijs fiscaal aftrekken van hun belastingen. Dat motiveert om te werken. Huidig woonbeleid doet net het omgekeerde.
De kwaliteit van de fietspaden langs gewestwegen verbetert verder, zo toont het nieuwe fietsrapport van het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) dat ik heb opgevraagd bij Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken. Dankzij de extra middelen zal comfortabeler en veiliger fiets sneller de norm zijn op onze Vlaamse wegen. Dit jaar staan 150 fietspaden locaties bij AWV op de agenda.
De inrichting van de fietspaden is er in 2021 ten opzichte van het jaar 2019 in alle provincies op vooruitgegaan. Dit betekent dat meer fietspaden voldoen aan de geldende normen. Daarnaast wordt het ook comfortabeler fietsen omdat er vaker asfalt gebruikt wordt in plaats van klinkers. Hieronder kan je de scores per provincie terugvinden.
SCORES INRICHTING (Evolutie 2021 vs. 2019 met % fietspaden conform ontwerprichtlijnen)
Vlaanderen: +1,2 % (totaal: 47,0 %)
Antwerpen: +1,6 % (totaal: 57,5 %)
Limburg: +2,22 % (totaal: 43,0 %)
Oost-Vlaanderen: +0,4 % (totaal 37,5 %)
Vlaams Brabant: +1,5 % (totaal 47,7 %)
West-Vlaanderen: +0,6 % (totaal 48,8 %)
SCORES STAAT/COMFORT (Evolutie 2021 vs. 2019 met % fietspaden die ‘uitstekend’ of ‘behoorlijk’ scoren)