Voor elke partijen gelden enkele certitudes, mannen en vrouwen waar de partijvoorzitter – bij wie de keuze ligt om aan te duiden wie minister wordt voor zijn of haar partij – niet omheen kan. Omdat het sterkhouders zijn, omdat het geografische evenwicht bewaard moet worden, of omdat, zoals bij de CD&V, de verschillende standen binnen de partij moeten tevreden gehouden worden.

Bij elke regeringsvorming circuleren ook namen van witte konijnen: mensen uit het middenveld die vanuit het niets, tenminste voor de kiezer die niet op die mensen heeft kunnen stemmen, naar de cenakels van de macht geschoten worden.

PS: Elio Di Rupo, Paul Magnette en Laurette Onkelinkx
EN NOG: Jean-Claude Marcourt

Partijvoorzitter en formateur Elio Di Rupo wordt premier, de eerste Waalse socialist sinds Edmond Leburton in 1974 de macht overdroeg aan Leo Tindemans (CVP). Di Rupo zal dan wel de voorzitterszetel moeten afstaan. De meest in het oog springende kandidaat is dan Kamervoorzitter André Flahaut, een getrouwe van Di Rupo, die de partij rustig zal besturen en geen oppositie zal voeren, zoals Di Rupo dat vreest van sterke persoonlijkheid Laurette Onkelinkx, nu minister van Volksgezondheid en vicepremier.

Voor zijn ministers heeft Di Rupo dan de keuze uit de ervaren Onkelinkx, poulain Paul Magnette, minister van Klimaat en Energie, en de niet te onderschatten Jean-Claude Marcourt, vicepresident en minister van Economie van de Franse gemeenschap.

CD&V: Steven Vanackere, Pieter De Crem, Stefaan De Clerck
EN NOG: Servais Verherstraeten, Hendrik Bogaert, Etienne Schouppe, Hilde Crevits, Sabine de Bethune en Sonja Becq

De Vlaamse christendemocraten zitten, als tweede partij, met het grootste probleem. Voorzitter Wouter Beke ziet bijna alle sterkhouders vertrekken: ontslagnemend premier Yves Leterme gaat naar de OESO, Inge Vervotte ruilt het departement Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven in voor het voorzitterschap van gezondheids- en welzijnszorgorganisatie Emmaüs en vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken Steven Vanackere bezint zich over het gouverneurschap van West-Vlaanderen.

Tweede probleem is dat standenpartij CD&V tussen de drie standen, de Boerenbond, de vakbondsvleugel (ACW) en de werkgevers (Unizo), het evenwicht moet bewaren. Leterme, Vervotte en Vanackere behoren tot de ACW-vleugel. Ook Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits en Servais Verherstraeten, fractieleider in de Kamer, zitten in die vleugel. Een paar weken geleden schreef Knack al dat ACW West-Vlaanderen veel verwacht van Hilde Crevits. Komt daarbij dat ze door haar relatief jonge carrière amper bezoedeld is door de Dexia-affaire. Mogelijk slaat nu haar uur.

Nog ACW-vleugel: staatsecretaris voor Mobiliteit en oude rot Etienne Schouppe. Hij heeft te vrezen, want Di Rupo I zal niet werken met staatssecretarissen.

Aan de andere kant staan dan Pieter De Crem (minister van Defensie) en Stefaan De Clerck (minister van Justitie). Uit dat kamp komt ook Hendrik Bogaert. De vraag is of de begrotingsspecialist eindelijk uit de schaduw van mede-West-Vlaming en cijferaar Yves Leterme kan treden. Marianne Thyssen, eveneens Unizo-stempel, zou niet te porren zijn om een herintrede in de nationale politiek te doen.

Vertrekt Vanackere effectief naar West-Vlaanderen, de hamvraag voor Beke, dan kijkt de voorzitter misschien richting Sonja Becq of vooral Senaatsvoorzitster Sabine de Bethune. Die eerste is federaal parlementslid en OCMW-voorzitter in Meise. Zij draagt ook de ACW-stempel en is eveneens van West-Vlaanderen, van groot belang voor de CD&V.

Als Vanackere aanblijft, spelen die eigenschappen echter net in haar nadeel en komt ze waarschijnlijk niet in de regering te zitten. Sabine de Bethune is een geloofwaardigere opvolgster.

Het witte konijn van deze formatie zou uit CD&V-hoek komen: Karel Van Eetvelt, de topman van Unizo. Kwatongen beweren dat dat de reden is waarom Unizo opvallend mild is voor het akkoord over de begroting.

Rest ten slotte de vraag wat met Carl Devlies, staatsecretaris voor de Coördinatie van de fraudebestrijding en ook uit het rechtse kamp, staat te gebeuren.

Open VLD: Vincent Van Quickenborne, Annemie Turtelboom
EN NOG: Gwendolyne Rutten en Mercedes Van Volcem

De pikorde bij Open VLD is duidelijk: Vincent Van Quickenborne en Annemie Turtelboom (respectievelijk minister van Ondernemen en Vereenvoudigen en minsiter van Binnenlandse Zaken) komen eerst aan zet. Voorzitter Alexander De Croo kan ook verjongen, een operatie waarvan hij zelf het gezicht is, en vandaar de buzz rond Gwendolyn Rutten en de Brugse – dus net als ‘Q’ uit West-Vlaanderen – Mercedes Van Volcem.

MR: Didier Reynders en Sabine Laruelle

Charles Michel kampt net als zijn Vlaamse tegenhanger met een partij in moeilijkheden. Hij verloor het FDF, zijn Brusselse bonus, aan het communautair akkoord. Een van de voornaamste redenen waarom hij Didier Reynders, al 12 jaar minister van Financiën en zeven jaar vicepremier, moeilijk aan de kant kan schuiven is dan ook dat Reynders in Brussel moet goedmaken wat verloren is gegaan met het Brusselse stemmenkanon Olivier Maingain (FDF).

Reynders, die verhuisde naar Brussel en uitstekend thuis is in de Brusselse salons, kan ook niet zomaar aan de kant geschoven worden omdat dat zou gezien worden als capituleren voor onder andere de Vlaamse socialisten, die bij monde van voorzitter Bruno Tobback duidelijk maakten dat Reynders best Financiën verlaat.

Maar ook ten opzichte van de grote Waalse concurrent Di Rupo zou dat gezichtsverlies betekenen. Michel zou dan bezwaarlijk van sterk voorzitterschap beschuldigd kunnen worden: hoogst oncomfortabel, de machtsstrijd met de clan-Reynders indachtig. Reynders wordt dus hoe dan ook de sterke man in de regering Di Rupo I.

In Vlaanderen niet enorm gekend, maar in Wallonië gewaardeerd als competent vakminister, komt ook Sabine Laruelle, ontslagnemend minister van KMO’s, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid, in beeld.

SP.A: Johan Vande Lanotte en Caroline Gennez of Monica De Coninck
EN NOG: John Crombez

SP.A is de derde partij met een nieuwe, jonge voorzitter. Bruno Tobback moet met de keuze voor de ministerposten dus ook tonen wie de baas is en dat hij kan vernieuwen. Maar de namen die circuleren, Johan Vande Lanotte en Caroline Gennez – de twee vorige voorzitters – ademen vooral ancien régime uit. Rond Vande Lanotte, voormalig koninklijk onderhandelaar, valt niet te fietsen. De Oostendenaar zou een ministerzetel warmhouden voor stadsgenoot en coming man John Crombez.

Gezien de ‘afrekeningen’ in Limburg, waar Steve Stevaert onder vuur komt te liggen, zou Gennez wel eens naast een ‘toffe’ portefeuille kunnen grijpen, klinkt het her en der. Maar dat zou voor Gennez, oud-voorzitter die nauw bij de onderhandelingen betrokken was, niet minder dan een vernedering zijn. Tobback kiest dan niet voor vernieuwing, hij bespaart er zichzelf wel heel wat problemen mee.

Toch is het niet uit te sluiten dat Tobback Monica De Coninck naar Brussel stuurt. De naam van de Antwerpese OCMW-voorzitter wordt sinds gisteravond steeds vaker genoemd. De Coninck is een keuze die te verdedigen is omdat Antwerpen zonder haar als enige grote stad geen minister heeft.

CDH: Joëlle Milquet en Melchior Wathelet

Benoît Lutgen, nog zo’n kersvers voorzitter, kiest wellicht voor Joëlle Milquet, die hij opvolgde als voorzitter. De ontslagnemende vicepremier en minister van Werk staat samen met Melchior Wathelet, ontslagnemend staatssecretaris voor Begroting, in pole position.
Bron: Knack.be